| 34372 |
varkenssnijder |
varkenssnijder:
vɛrkǝsnē̜.ǝr (Q072p Beverst)
|
Persoon die varkens castreert. Deed aanvankelijk de boer zelf of de biggenhandelaar dit castreren, later werd hiervoor de veearts ingeschakeld. [N 76, 45; JG 1a; monogr.]
I-12
|
| 33391 |
varkensstal, varkenshok |
varkenskot:
vɛrkǝskǫt (Q072p Beverst),
varkensstal:
vɛrkǝs[stal] (Q072p Beverst)
|
De stal of het deel van de stal waarin zich de varkenshokken bevinden. Doorgaans wordt er geen onderscheid gemaakt in de aanduiding van de stal in de zin van het gebouw of deel daarvan en in die van het hok, de houten constructie waarin de varkens zich bevinden. De opgaven waarbij wèl is aangegeven dat zij betrekking hebben op het houten hok, staan achter in het lemma bijeen. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.3). Zie ook de plattegronden van de stallen in paragraaf 1.2. [N 5A, 60a en 60b; N 5, 105c; A 10, 9d en 9e; L 38, 27; S 39 en 50; monogr.]
I-6
|
| 33393 |
varkenstrog |
trog:
troǝx (Q072p Beverst),
trǫu̯ǝx (Q072p Beverst)
|
De vaste voerbak in een varkenshok voor het vloeibare voedsel. [N 5A, 60d; A 4, 4d; L 8, 19; L 20, 4d]
I-6
|
| 20646 |
varkensvet |
wit vet:
wet ˃veͅt (Q072p Beverst)
|
gesmolten vet, wit vet [Goossens 1a (1955)]
III-2-3
|
| 33396 |
varkenswei |
bogerd:
bogǝt (Q072p Beverst)
|
De met een houten schutting of prikkeldraad omheinde ruimte in de open lucht waar de varkens lopen. Vaak wordt de boomgaard als varkenswei gebruikt. [N 5A, 61a; N 76, 41a; A 10, 9e]
I-6
|
| 25385 |
vaste bloedmassa |
klonteren:
klontǝrǝ (Q072p Beverst)
|
In het bloed zit de stof fibrine die het bloed doet stollen. Tijdens het kloppen van het bloed vormt deze stof een vaste, draderige massa om de vingers, het strootje of het houtje. [N 28, 18; monogr.]
II-1
|
| 34272 |
vaste uitwerpselen |
keutelen:
kitǝlǝ (Q072p Beverst),
krenten:
krę.ntǝ (Q072p Beverst),
schaapskeutelen:
sxǭpskyǝtǝlǝn (Q072p Beverst),
schaapsmest:
sxǭpsmē̜s (Q072p Beverst),
stront:
strǫ.nt (Q072p Beverst)
|
In de vragen L 20, 22f en A 4, 22f werd ook gevraagd naar het gebruik van schapenmest. Uit de antwoorden blijkt dat schapenmest kon dienen als bemesting in het algemeen en als weiland- en bloembemesting. Ook vermengde men schapenmest met stalmest. Schapenmest werd wel eens gebruikt om stokbomen in te planten. [N 77, 122; L 20, 22f; A 4, 22f; A9, 24c] || Vaste uitwerpselen van vee. [JG 1a, 1b; A 9, 24e; A 9, 28c; monogr.]
I-11, I-12
|
| 33363 |
vaste voer- en drinkbak |
koekrib:
kukrø̜p (Q072p Beverst),
krib:
krip (Q072p Beverst),
krøp (Q072p Beverst)
|
De opgemetselde bak of goot, soms in vakken verdeeld, die vóór de koeien langs loopt, waaruit de koeien eten en drinken. De hoogte van de bak verschilt van plaats tot plaats. Het water wordt het laatst in de bak gedaan. De bak is dan meteen schoon. Zie ook het vorige lemma "voer- en drinkgoot" (2.2.14). Zie ook afbeelding 10 bij het lemma "koeienstand" (2.2.23). [N 5A, 37b; N 4, 76; N 5, 96; L 1, a-m; L A1, 174; S 19; Wi 4; monogr.; add. uit N 5A, 37a; A 10, 10]
I-6
|
| 22648 |
vastenavond |
vastelavond:
fesəlu.uvət (Q072p Beverst),
vesseloived (Q072p Beverst)
|
t Is Vastenavond. [ZND 08 (1925)] || vastenavond [RND]
III-3-2
|
| 26650 |
vat |
vat:
vǭǝ.t (Q072p Beverst
[(18 kg)]
)
|
Graanmaat. Naar gelang de streek kan de inhoud van een vat verschillen. Voor zover door de invullers opgegeven, is achter het plaatscodenummer tussen ronde haken het aantal kiloɛs vermeld.' [JG 1b; JG 1c; JG 2c; Jan 141; Coe 263; Grof 288; monogr.]
II-3
|