| 31991 |
de maat bepalen |
de maat pakken:
dǝ muǝt pakǝ (Q083p Bilzen),
meten:
mē̜tǝ (Q083p Bilzen)
|
In het algemeen de maat van een voorwerp bepalen. [N 53, 198]
II-12
|
| 22538 |
de mei vieren |
de mei steken:
de mee staeke (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q083p Bilzen),
de mee wiëdt gestoëke op ɛt daok (Q083p Bilzen),
mee(boom) staeke (Q083p Bilzen),
mei op het dak vieren:
de mee op ɛt daoke viere (mèt ne bak bier) (Q083p Bilzen),
mei vieren:
mee viere (Q083p Bilzen)
|
de tak, struik of vlag die geplaatst wordt op huizen in aanbouw [N 112 (2006)] || de tractatie bij het plaatsen van die tak of vlag [N 112 (2006)]
III-3-2
|
| 33869 |
de merrie bij de hengst brengen |
naar de hengst gaan:
nuǝ dǝn hęŋs gon (Q083p Bilzen)
|
[N 8, 43a en 43b]
I-9
|
| 33870 |
de merrie dekken |
rijden:
rai̯.ǝ (Q083p Bilzen)
|
Zie afbeelding 11. [JG 1a, 1b; N 8, 43a en 43b]
I-9
|
| 33872 |
de merrie is niet drachtig |
(ze is) herlopen:
hɛrlōpǝ (Q083p Bilzen
[(niet bevrucht)]
),
niet vol:
ni vol (Q083p Bilzen)
|
[N 8, 48 en 49]
I-9
|
| 29768 |
de oven leeghalen |
(de oven) aftrekken:
ǭftrękǝ (Q083p Bilzen),
(de oven) uithalen:
ǫwt(h)ǭlǝ (Q083p Bilzen),
(de oven) uitvaren:
ǫwt˲vǭrǝ (Q083p Bilzen),
uitdragen:
ǫwt˱drǭgǝ (Q083p Bilzen)
|
De stenen na het bakproces uit de oven halen. De in dit lemma opgenomen termen zijn zowel voor de veldoven als voor de ringoven van toepassing. [N 98, 125; N 98, 154; monogr.]
II-8
|
| 25515 |
de oven op temperatuur brengen |
heten:
hētǝ (Q083p Bilzen)
|
Voor het bakken moet de oven op tempera-tuur gebracht worden. Volgens de informant van L 269a is die juiste temperatuur ± 200°C. De laatste twee woordtypen geven de benaming voor die goede hitte. Volgens verschillende informanten moet de oven zo lang gestookt worden, totdat de wanden of de hemel van de oven wit worden. Met de vrije hand werd vroeger gecontroleerd of de baklucht heet genoeg was (volgens informant van L 291), tegenwoordig gebeurt dat controleren met de thermostaat (volgens informant van Q 121). [N 29, 9; N 29, 10]
II-1
|
| 25521 |
de oven reinigen |
keren:
kęǝrǝ (Q083p Bilzen),
schoonmaken:
šǭwǝnmǭkǝ (Q083p Bilzen)
|
Het object "oven" wordt niet gedocumenteerd. [N 29, 12c; OB 2, 2c add.; monogr.]
II-1
|
| 22117 |
de persoon die samen met de duivemelker de geloste duiven opwacht |
helper:
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.
den (h)êlper (Q083p Bilzen)
|
Hoe zegt men: de persoon die samen met de duivemelker de geloste duiven opwacht? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 22735 |
de plank missen |
plankmis gooien:
plankmis goije (Q083p Bilzen)
|
In vele streken moet de kegelbal een in de grond bevestigde plank raken, wanneer de speler hem wegslingert; wat wordt er gezegd wanneer de speler de plank mist (b.v. de bal er over heen werpt)? [ZND 36 (1941)]
III-3-2
|