| 24606 |
haagbeuk |
haambeuk:
haam’buk (Q121c Bleijerheide)
|
haagbeuk
III-4-3
|
| 24876 |
haagwinde |
pispot:
pis’pot (Q121c Bleijerheide)
|
haagwinde
III-4-3
|
| 32033 |
haaklas |
rechte hoeklas:
rē̜ǝtǝ huklaš (Q121c Bleijerheide),
schrage hoeklas:
šrē̜jǝ huklaš (Q121c Bleijerheide)
|
Houtverbinding waarmee twee in elkaars verlengde liggende stukken hout met elkaar verbonden kunnen worden. Zie ook afb. 129. De haaklas wordt toegepast wanneer in het constructiedeel trekkende krachten optreden. De borsten van de haaklas kunnen recht of schuin zijn uitgevoerd. De laatstgenoemde heeft het voordeel dat de drukvlakken groter zijn en de last dus beter verdeeld wordt (Zwiers 1907, pag. 7). [N 54, 47-48]
II-12
|
| 31994 |
haaks |
winkelig:
weŋkǝlex (Q121c Bleijerheide),
weŋkǝlix (Q121c Bleijerheide)
|
Zuiver rechthoekig, gezegd van bijvoorbeeld een werkstuk. De haaksheid van een voorwerp kan worden opgemeten met een winkelhaak. [N 53, 199a; monogr.]
II-12
|
| 27898 |
haaks op de laag |
bergslag:
bɛrxšlāx (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Maurits])
|
Gezegd van ondersteuningen. Men spreekt van "haaks op de laag" of "bergslag" geplaatste stijlen, wanneer zij loodrecht tussen dak en vloer zijn geplaatst. In het geval dat dak en vloer niet evenwijdig aan elkaar lopen, staan de stijlen "bergslag" als zij haaks onder het dak zijn gezet. [N 95, 295; monogr.]
II-5
|
| 29075 |
haaksplit |
haakschlitz:
hoakšlets (Q121c Bleijerheide)
|
Een split in haakse vorm. [N 59, 90a]
II-7
|
| 30948 |
haalpijp |
ringtang:
reŋtsaŋ (Q121c Bleijerheide)
|
Een werktuigje om koperen ringetjes in de rijggaten te bevestigen, bestaande uit een pijpje en een ijzeren pin die in dat pijpje past. Zie afb. 28. [N 60, 46c]
II-10
|
| 29637 |
haam |
haam:
hām (Q121c Bleijerheide)
|
Kraagvormig halsjuk van een trekpaard dat op de schouderbladen rust en zich met de bewegende schouders kan meebewegen. Het bestaat voornamelijk uit twee gebogen haamspanen (cf. lemma Haamspanen) die door middel van een haamslot (cf. lemma Haamslot) aan elkaar worden vastgemaakt. Om de nek van het paard te beschermen zijn aan de binnenkant van de haamspanen kussens aangebracht (cf. lemma Haamkussen). Aan de trekhaken van het haam (cf. lemma Trekhaken, trekogen) worden de strengen bevestigd (cf. lemma Strengen) waarmee het paard trekt. Het woord is in heel Limburg mannelijk. [JG 1a, 1b; N 13, 1; L 1 a-m; L 26, 1; R 3, 60; S 12; monogr.]
I-10
|
| 31166 |
haamblok |
haamblok:
hāmblǫk (Q121c Bleijerheide)
|
Het houten blok waarop men de binnenhaam in elkaar klopt. Linssen (1967, pag. 57) definieert het haamblok als volgt: "Houten blok bestaande uit twee of drie delen dat in horizontale doorsnee de omvang van een binnenhaam heeft en naar beneden dikker wordt. Bovenin wordt een houten spie in de spleet geslagen om de binnenhaam strak te laten staan; dit kan ook met een horizontaal aangebrachte grote schroef bereikt worden." Zie afb. 77. [N 36, 43; Li 1967, 57]
II-10
|
| 33949 |
haamkussen |
kussen:
køsǝ (Q121c Bleijerheide)
|
De met stro of paardehaar gevulde binnenbekleding van het haam die voorkomt dat de nek van het paard doorgeschaafd wordt. Zie ook lemma Kussenleder. Daar het twee kussens betreft, zijn veel opgaven in het meervoud. [JG 1a, 1b; N 13, 3; N 36, 15; monogr.]
I-10
|