| 25153 |
ijs (alg.) |
ijs:
ī.s (L215p Blitterswijck)
|
ijs
III-4-4
|
| 18913 |
ijver |
ijver:
īēver (L215p Blitterswijck)
|
ijver
III-1-4
|
| 25157 |
ijzelen |
ijzelen:
ie-se-le (L215p Blitterswijck),
iesele (L215p Blitterswijck)
|
ijzelen [SGV (1914)] || ijzelen, bevriezen van neerslag
III-4-4
|
| 33420 |
ijzeren deurtje voor het ovengat |
deurtje:
dørkǝ (L215p Blitterswijck)
|
Het ijzeren deurtje waarmee het ovengat afgesloten wordt. Vergelijk het lemma "ovendeur" in aflevering II.1, pag. 71. Vroeger gebruikte men ter afslsuiting van de oven soms een lemen bal, die schotel genoemd werd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (oven-) het lemma "bakoven" (3.1.3). [N 5A, 25b]
I-6
|
| 32907 |
ijzeren gaffel, oogstgaffel |
gavel:
gāvǝl (L215p Blitterswijck),
hooigaffel:
[hooi]gafǝl (L215p Blitterswijck),
opsteekgavel:
opstē̜k˲gāvǝl (L215p Blitterswijck)
|
Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.]
I-3
|
| 33634 |
ijzeren haak aan de puthaak |
puthaak:
pøthōͅk (L215p Blitterswijck)
|
[N 12 (1961)]
I-7
|
| 21334 |
illustratie |
illustratie (<fr.):
il-les-tra-sie (L215p Blitterswijck)
|
illustratie [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 19449 |
in de tuin werken |
hoven:
hø͂ͅvə (L215p Blitterswijck)
|
tuinieren
III-2-1
|
| 32339 |
in duigen vallen |
verraten:
vǝrrājǝ (L215p Blitterswijck)
|
Gezegd van een vat dat in stukken uiteenvalt als gevolg van het losraken van duigen en banden. [monogr.]
II-12
|
| 32711 |
in panden ploegen |
rabatten bouwen:
rabatǝ bǫu̯ǝ (L215p Blitterswijck)
|
Panden zijn delen van een akker van gelijke of ongelijke grootte. Men ploegde in panden met name in de herfst. Ook in de tuinbouw is het gebruik bekend. Bij het ploegen in panden ontstaat er meestal een rug in het midden en in elk geval een diepe voor aan de zijkanten van het pand. Men ploegde een akker in panden a) als hij laaggelegen of vochtig was en - indien vlak geploegd - het overtollige water niet kwijt kon worden, b) als men er verschillende gewassen op wilde verbouwen, c) als de akker erg breed was en er dus bij de normale manier van ploegen veel tijd en arbeid verloren ging met het slepen over de lange wendstroken, d) als men te weinig mest had (in arme streken) om de akker in één keer te kunnen ploegen. Het ploegen in panden gebeurde meest met een niet-wentelbare of niet-keerbare ploeg. [N 11A, 130b; N 11, 48 + 49 + 53 add.; JG 1b + 1c + 2c add.; A 33, 1 + 16b add.; monogr.]
I-1
|