| 33468 |
ruimte onder de oversteek boven teruggebouwde schuurpoorten |
wolfsmuil:
wǫlǝfsmāu̯l (Q156p Borgloon)
|
Zie de toelichting bij het lemma "oversteek boven teruggebouwde schuurpoorten" (4.2.5). De ruimte wordt soms gezien als een deel van het erf. Zie ook afbeelding 22.e bij het lemma "terugwijkende dakrand" (4.2.1). [N 4A, 35a]
I-6
|
| 33464 |
ruimte voor een teruggebouwde poort |
inham:
enham (Q156p Borgloon),
insprong:
ęi̯nspro ̝ŋk (Q156p Borgloon)
|
Vóór een teruggebouwde poort in de lange gevel is een vierhoekige ruimte die aan een zijde begrensd wordt door de poort, aan twee andere zijden door de inspringende buitenmuur. De benamingen kunnen hetzelfde zijn als voor de terugwijkende dakrand boven deze ruimte (zie dat lemma, 4.2.1). [N 4A, 36]
I-6
|
| 33435 |
ruimte waar men stro hakselt en bewaart |
hakselkot:
hɛksǝlkǫt (Q156p Borgloon),
hakselstal:
hɛksǝlstal (Q156p Borgloon),
strokot:
strui̯kǫt (Q156p Borgloon),
strozolder:
strűi̯zǫldǝr (Q156p Borgloon)
|
Het stro dat als veevoer wordt gebruikt, wordt gehakseld (in stukken gesneden) en bewaard in een speciaal daartoe ingerichte "hakselbewaarplaats", of ergens waar toevallig plaats is (meestal in de schuur). Zie ook aflevering I.4, paragraaf 6.4 (blz. 149) over het snijden van het stro. Een aantal benamingen betreft niet de ruimte in de zin van een vertrek, maar een kist, bak of ton waarin het stro gehakseld dan wel het haksel bewaard wordt. De bewerkingen, hakselen, snijden en bewaren, worden in het lemma weerspiegeld. Opgaven als "in de schuur" of "in het kafhuis" zijn hier niet gehonoreerd. [N 5A, 72a en 72b; div.; monogr.]
I-6
|
| 33750 |
ruin |
ruin:
rø̜i̯n (Q156p Borgloon)
|
Gecastreerde hengst. Als de veulens één à twee jaar zijn en de ballen voldoende gezakt en zichtbaar in de balzak zijn, worden zij gecastreerd. Een hengst van drie tot vijf jaar die om de een of andere reden op deze leeftijd nog gecastreerd wordt, wordt meestal gesneden hengst en niet ruin genoemd. [JG 1a, 1b; A 4, 2c; L 20, 2c; L 39, 43; N 8, 20 en 38; S 27; monogr.]
I-9
|
| 17885 |
ruk |
rof:
roe.f (Q156p Borgloon)
|
Ruk: snelle, korte beweging waardoor iets of iemand met een schok van zijn plaats wordt getrokken (ruk, snok, roets) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 34024 |
rund |
rindsbeest:
rɛnsbɛs (Q156p Borgloon)
|
Holhoornig, herkauwend zoogdier dat om zijn vlees en melk en ook wel als trekdier gehouden wordt. [L 6, 22; L 42, 12; S 30; S 49; Wi 6; monogr.]
I-11
|
| 24349 |
runderhorzellarve |
koeworm:
kau̯wø̄rəm (Q156p Borgloon),
madenknoop:
moͅi̯knyp (Q156p Borgloon),
teek:
idiosyncr.
teək (Q156p Borgloon),
worm:
wø̄rəm (Q156p Borgloon)
|
larve van de paardenhorzel, worm die in de uitwerpselen van een paard kan worden aangetroffen [N 26 (1964)] || larve van de runderhorzel, worm die grote bulten (wormbulten) veroorzaakt in de huid van runderen [N 26 (1964)] || worm vdit laatste insect [Goossens 1b (1960)]
III-4-2
|
| 20691 |
runderlapjes |
rindsknotsjes:
rɛntsknoͅtskəs (Q156p Borgloon),
rindslapjes:
reͅnts leͅpkəs (Q156p Borgloon)
|
Runderlapjes (krippot, kripvlees?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 34022 |
rundvee |
koebeesten:
kāu̯bɛstǝ (Q156p Borgloon),
kɛu̯bestǝ (Q156p Borgloon),
koeien:
kø̜u̯ (Q156p Borgloon)
|
Als vee gehouden runderen. Rundvee in het algemeen. Zie afbeelding 1. [N 3A, 1; JG 1a, 1b; monogr.]
I-11
|
| 20666 |
rundvleessoep |
rindssoep:
reͅntsoͅp (Q156p Borgloon),
rɛntsoͅp (Q156p Borgloon)
|
Soep van rundvlees (rundsolf?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|