e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bree

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hanggeranium geranium: Bree Wb.  zjeranium (Bree) Hanggeranium (pelargonium peltatum). De bladeren zijn duidelijk 3- of 5-lobbig, de lobben zijn gaafrandig. De plant heeft liggende stengels, die vaak over de rand van de bloempot heenhangen. De bloemen zijn lichtrood of wit van kleur en groeien in scherme [N 92 (1982)] III-2-1
hangslot hangslot: hangsluut (Bree), hangslúut (Bree), haŋsly(3)̄t (Bree), veter: vēͅtər (Bree), Doog het vèterke mè oppe diêr Het A.N. veter = eine nistel  vèter (Bree), vetertje: vèterke (Bree) Een slot dat aan b.v. een koffer of aan een deur gehangen wordt, met een draaibare beugel (kluister, hangslot, korna ) (=Fr. cadenas) [N 79 (1979)] || hangslot [N 07 (1961)], [ZND 06 (1924)], [ZND B1 (1940sq)] III-2-1
hansworst aansteller: aanstöller (Bree) iemand die zich belachelijk aanstelt [hanswordt, polichinelle] [N 85 (1981)] III-1-4
hard roepen hel roepen: hēͅ rēəpt hĕl (Bree) hij roept hard [ZND B2 (1940sq)] III-3-1
hard schreeuwen hel schreeuwen: mə mo‧t hel šri‧əvə, andərs vərstɛjtər o‧s ne‧t (Bree) Men moet hard schreeuwen, anders verstaat hij ons niet. Men: wordt dit woord wel gebruikt in uw dialect? Zoniet, door welk voornaamwoord wordt men weergegeven? [ZND 04 (1924)] III-3-1
hard waaien hel waaien: heͅl weͅjə (Bree), hêl wejje (Bree), ’t weͅjtš heͅl (Bree) hard waaien [boezen] [N 22 (1963)] III-4-4
hard, luid hel: hêl (Bree) hard klinkend [hard, luid] [N 91 (1982)] III-4-4
harde, lastige grond derf land: dɛrf lantš (Bree) Harde, zware grond die moeilijk te bewerken is. [N 27, 33; R 3, 6; A 10, 4; monogr.] I-8
hardlijvigheid, hardlijvig (zijn) hel van lijf: hêl van li-jf zeen (Bree), verstopping: verstopping (Bree, ... ) Constipatie: verstopping, hardlijvigheid (beslotenheid, constipatie, obsteeg afgaan). [N 84 (1981)] || Constipatie: verstopping, hardlijvigheid (verstopping, verstopt, hardlijvigheid, niet kunnen afgaan). [N 107 (2001)] III-1-2
hardsteen blauwe steen: blǫwǝ stęjn (Bree), graniet: granīt (Bree) Grijsblauwe kalksteen die wordt gebruikt voor stoepen, trappen, vloeren, dorpels en trottoirbanden. De term 'arduin' wordt meestal gebruikt voor hardsteen die uit België afkomstig is. Hardsteen in gepolijste vorm is ook wel onder de naam 'graniet' bekend. De 'Naamse steen' is een harde, blauwe kalksteensoort, afkomstig uit groeven uit de omgeving van Namen die vaak wordt gebruikt voor dorpels. Hij is in kwaliteit vergelijkbaar met de 'Luikse steen'. Volgens de invuller uit L 270 werd de Naamse steen ook gebruikt voor plavuizen. [N 30, 55c-g; N 30, 56; monogr.] II-9