e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bree

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
melkstoeltje melkstoel: mølkstōl (Bree) Houten krukje met drie of vier poten waarop men zit bij het melken van de koeien. Zie afbeelding 10. [A 9, 13; A 42, 18a; JG 1d; monogr.] I-11
melktanden melktanden: mölktan (Bree), mələktan (Bree) melktanden [zuiktande, zeuktaant, mammetandjes] [N 10 (1961)] III-1-1
melkzeef afromer: āfrø̜.u̯mǝr (Bree), zij: ze.i̯ (Bree) Voorwerp waarmee men melk zeeft. Het is een soort vergiet met als bodem een doek. De melk wordt uit de melkemmer via deze melkzeef in de melkbus gegoten. Hierdoor blijven grove verontreinigingen achter. Zie afbeelding 11. [A 18, 11a; L 48, 35.Ia; Lu 2, 35.Ia; Gwn 8, 6; JG 1d; monogr.] I-11
meloen meloen: Bree Wb.  meloen (Bree) Een meloen, de komkommerachtige oranjekleurige of groene, sappige, smakelijke vrucht (meloen, kanteloep). [N 82 (1981)] I-7
menen menen: meine (Bree), meͅinə (Bree) menen [ZND A2 (1940sq)] || van mening zijn [peinzen, menen] [N 85 (1981)] III-3-1
menstruatie regels: riêgels (Bree) menstruatie [verandering, reegels] [N 10C (zj)] III-2-2
menstrueren de rode gaan: de ruuj gòn (Bree) menstruatie [verandering, reegels] [N 10C (zj)] III-2-2
merel melder: mēͅldər (Bree), merel: merel (Bree, ... ), mèler (Bree, ... ), zwarte merel: zwarte mèler (Bree, ... ), zwartemèrel (Bree), zwartə mɛ̄rəl (Bree) gewone merel || merel [ZND 01 (1922)], [ZND 38 (1942)], [ZND B2 (1940sq)] III-4-1
merg merg: merch (Bree), merg (Bree, ... ), meͅrəch (Bree), murg (Bree), mè.rg (Bree) [N 10a (1961)]Beenmerg. Hoe noemt men in uw dialect de zachte en vette substantie, die de holte van de beenderen vult ? (Alg. Ned.: merg) [DC 42B (1967)] || het merg (in de beenderen) [ZND 31 (1939)] || merg [ZND m], [ZND m] III-1-1
mergelkalk moha-kalk: mōhakalǝk (Bree) Kalksoort die wordt verkregen door mergelsteen in een kalkoven te branden. Van Keirsbilck merkt op pag. 180 over de mergelkalk op: ø̄De mergelkalk heet ook 'leemmergel', als er veel leem in aanwezig is. Om hare mindere deugd, in vergelijking van andere kalksoorten, wordt zij weinig of niet gebruikt.ø̄ Het woordtype 'hydrauliekse kalk' (P 176) is een leenvertaling van het Franse 'mortier hydraulique', ø̄waterkalk, kalk die zonder toevoeging van vreemde bestanddelen in korte tijd onder water verhardtø̄. [N 30, 28c; monogr.] II-9