| 22874 |
uit (voetbal) |
buiten:
boete (L360p Bree)
|
(De bal is) uit. [DC 49 (1974)]
III-3-2
|
| 19652 |
uit de as gezeefde kolen |
oudding:
aud dink (L360p Bree),
aut ding (L360p Bree)
|
Hoe heet het overblijfsel van verbrande kolen dat nog eens kan branden ? [ZND 42 (1943)]
III-2-1
|
| 18896 |
uitblinken |
uitblinken:
ûtblinke (L360p Bree)
|
schitteren boven iets of iemand anders, bijzonder begaafd zijn [uitstek zijn, uitblinken] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19028 |
uitbrander |
afkeuring:
aafkèring (L360p Bree),
rappelement:
cf. VD s.v. "rapplement
ein replement (L360p Bree)
|
een lichte afkeuring als straf [ripplement, rappelement, afkemming, kemming, afleiding, schelles, berisping] [N 85 (1981)] || hoe zeg je: een vermaning, een berisping krijgen (woord op -ment) ? [ZND 41 (1943)]
III-1-4
|
| 18805 |
uitdenken |
prakkedenken:
prakkedènke (L360p Bree),
uitprakkiseren:
ûtprakkezère (L360p Bree)
|
door nadenken ontwerpen; verzinnen [uitfineren, figeleren, uitprakkezeren, bedenken] [N 85 (1981)] || een enigzins grappige contaminatie: prakkezère en dènke: nadenken
III-1-4
|
| 32709 |
uiteenploegen |
afploegen:
ã.f[ploegen] (L360p Bree),
vaneenaf ploegen:
vanęi̯nāf [ploegen] (L360p Bree)
|
Manier van ploegen (met een "enkele" ploeg), waarbij de voren in de richting van de zijkanten van de akker worden omgekeerd. Nadat men aan een van beide zijden de eerste voor heeft geploegd, laat men de ploeg slepend over de wendakker gaan naar de andere zijde, om daar de tweede voor te ploegen. Via de andere wendakker verplaatst men zich weer naar de overzijde. Achtereenvolgens ploegt men nu de 3e voor tegen de Ie, de 4e tegen de 2e, enz. Terwijl de sleepweg van de ploeg over de wendakkers steeds korter wordt, komen de beide voren dichter bij elkaar te liggen, totdat zij midden op de akker bij elkaar komen en daar een greppel of laagte vormen. Voor de termen aanschieten op de reen en op de reen beginnen zie men ook het lemma de eerste voor ploegen, onder C. [N 11, 48; N 11A, 121a; JG 1a + 1b; A 33, 1a + b; monogr.]
I-1
|
| 21827 |
uiten |
lossen:
losse (L360p Bree)
|
uitspreken; te kennen geven [uiten, uiteren, lossen] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 21443 |
uitgaan |
op stap gaan:
op stap goan (L360p Bree)
|
uitgaan, cafés bezoeken, aan de zwier gaan [lelijkeren, op de scheut gaan] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 18573 |
uitgaanskleren |
beste kleren:
böste kleijer (L360p Bree)
|
Uitgaanskleren. De kleren die men draagt als men uitgaat. [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 33716 |
uitgegraven dennenwortel |
wortel:
wortǝl (L360p Bree)
|
[R 3, 3; L B2, 344]
I-8
|