| 32921 |
rij, wiers |
rij:
ręi̯ (Q159p Broekom)
|
De langwerpige heuveltjes of stroken waarin het nog niet geheel droge hooi wordt bijeengeharkt voordat het op hopen wordt gebracht. [N 14, 101; JG 1b, 2c en Goossens 1963; A 10, 19; A 16, 2; L 38, 37; monogr.]
I-3
|
| 33978 |
rijzadel |
rijzadel:
rē̜ǝ.zǭǝl (Q159p Broekom)
|
Zadel dat gebruikt wordt bij het berijden van een paard. [JG 1a, 1b]
I-10
|
| 33084 |
rijzen, uit de aren vallen |
(het is) rijs:
rø̜s (Q159p Broekom),
uitvallen:
ǭǝ.t˱valǝ (Q159p Broekom)
|
Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.]
I-4
|
| 18396 |
ring |
ring:
rɛjŋk (Q159p Broekom)
|
De ruimte tussen de molenstenen en de steenkuip, waar het meel bij het malen neervalt. [Grof 174]
II-3
|
| 29911 |
ringen |
ringen:
ręŋǝ (Q159p Broekom)
|
Het varken een ring in de neus zetten om het het wroeten te beletten. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 70, 9; N 19, 26; N 19, 26, Q 98 add.; monogr.]
I-12
|
| 33582 |
ringen, randen verwijderen van peulvruchten |
schoonmaken:
sxoͅu̯nmōͅ.kə (Q159p Broekom)
|
[Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 26494 |
ringhout |
ring:
rɛjŋk (Q159p Broekom)
|
Het ronde hout waarop de steenkuip staat. Zie ook afb. 81. Het woorddeel ømeelŋ- is fonetisch gedocumenteerd in het lemma ɛmeelɛ.' [N O, 19b; Sche 49; Vds 145; Jan 152; Coe 133; Grof 154; A 42A, 36 add.; N D, 33 add.]
II-3
|
| 33257 |
rode klaver |
tamme klaver:
tomǝ [klaver] (Q159p Broekom)
|
Trifolium pratense L. Een 15 tot 50 cm hoge plant met paarsrode of roze bloemhoofdjes, die van juni tot de herfst bloeien. Rode klaver wordt vooral als veevoeder geteeld. Rode klaver gedijt, overigens evenals witte klaver, het best "onder dekvrucht", d.w.z. dat het tegelijk met een winterkoren wordt gezaaid en dan pas opkomt wanneer die dekvrucht in de herfst is geoogst. In het volgende seizoen wordt de klaver dan geweid of enkele malen gemaaid. Rode klaver is wat "kieskeuriger" dan witte klaver, stelt hogere eisen aan de grond, maar schiet goed recht op en laat zich gemakkelijker maaien. Zie ook de toelichting bij het lemma Klaver, Algemeen. Zie het lemma Klaver, Algemeen voor de fonetische documentatie van de woord(delen) klaver(-) en klee(-). [N 14, 83; monogr.]
I-5
|
| 20655 |
rode kool |
rode kool:
roi køͅyl (Q159p Broekom)
|
Rode kool (als plant of gewas) [Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 19410 |
roet |
roet:
ruu̯t (Q159p Broekom)
|
rookzwart onderaan een ketel [ZND 36 (1941)]
III-2-1
|