| 18095 |
buikpijn |
buikpijn:
bōēkpien (Q035p Brunssum),
pijn in de buik:
pien i der bôêk (Q035p Brunssum),
pien igene bōēk (Q035p Brunssum),
pien in ge boek (Q035p Brunssum),
pijn in het lijf:
pien ige lief (Q035p Brunssum)
|
buikpijn [DC 27 (1955)] || ik heb pijn in mijn buik of de buik doet mij zeer [DC 01 (1931)]
III-1-2
|
| 18139 |
buil op het hoofd |
knauw:
knao op der kop (Q035p Brunssum)
|
buil op het hoofd [buts, buil] [N 10a (1961)]
III-1-2
|
| 26624 |
builmolen |
builmolen:
bø̜jl[molen] (Q035p Brunssum)
|
Werktuig waarmee de molenaar in het groot de verschillende soorten van bloem en zemelen uit het meel scheidt. De builmolen bestaat uit een veelhoekige, vaak vier tot vijf meter lange, draaiende trommel waar een fijne zijden doek, de buildoek, rond is gespannen. Het meel wordt in de ronddraaiende trommel met behulp van een lange spiraal verplaatst. Vooraan in de trommel is de buildoek zeer fijn; meer naar achter toe wordt hij telkens steeds grover. Zo worden met behulp van de buil achtereenvolgens kriel, kort(meel) en zemelen afgescheiden. Enkele molenaars gebruiken in plaats van een buildoek verschillende zeven, van zeer fijn tot zeer grof. De woordtypen meelzeef, meelzift, zeef en zift zijn in dit lemma opgenomen omdat de invullers aangaven dat het hier specifiek een molen, dus geen handzeef, betrof. De builkast uit Q 19a bestond uit een draaiende trommel met een lengte van ca 2 meter en een doorsnee van 60 à 70 cm, die was bespannen met drie soorten doek: a) zeer fijn, voor wittebrood (weg: wɛk); b) minder fijn, voor grof brood (grove weg: grōvǝ wɛk) en c) grof, voor veevoer (veevoer: viǝvōr). Voor de niet-fonetisch gedocumenteerde vormen van -ømolenŋ respectievelijk ømolenŋ zie men het lemma ɛmolenɛ.' [N O, 38b; N 18, 136; Vds 242; Jan 238; Coe 216; Grof 241; N 14, 136; N D, 33 add.]
II-3
|
| 33392 |
buitendeurtje van het varkenshok |
varkensdeur:
vɛrkǝs˱dø̄r (Q035p Brunssum)
|
Het deurtje waardoor het varken de stal in en uit kan lopen. [N 5A, 60f]
I-6
|
| 20455 |
buitenechtelijk kind |
voorkind:
veurkindj (Q035p Brunssum)
|
een niet uit een wettelijk huwelijk geboren kind, buitenechtelijk kind [bastaard, speelkind, voorloper, voorkind] [N 86 (1981)]
III-2-2
|
| 22875 |
buitenspel |
af-side:
afzeit (Q035p Brunssum)
|
Buitenspel. [DC 49 (1974)]
III-3-2
|
| 22878 |
buitenspeler |
links-/rechtsbuiten:
linksbuiten (Q035p Brunssum),
rechtsbuiten (Q035p Brunssum)
|
Links- rechtsvoor. [DC 49 (1974)]
III-3-2
|
| 18523 |
buitenzak op een jas |
jassentas:
jassetesch (Q035p Brunssum),
jassetesj (Q035p Brunssum, ...
Q035p Brunssum)
|
buitenzak in een jas [jassetes] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 24135 |
buizerd |
buizerd:
buuzert (Q035p Brunssum),
buuzərd (Q035p Brunssum),
stootsvogel:
sjtōētsvōēgel (Q035p Brunssum)
|
buizerd || buizerd (54 grote, plompe, slome vogel; brede vleugels en korte staart; vaak op paaltjes in weilanden; vaak te zien; broedt zeldzaam in bossen [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 25220 |
bulderen van de storm |
brullen:
brulsje (Q035p Brunssum)
|
een sterk rommelend of dreunend geluid geven, gezegd van bijv. een storm of een kanon [rullen, bulderen, burrelen] [N 91 (1982)]
III-4-4
|