| 27908 |
dwarskap |
dwarskap:
dwērškap (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Maurits])
|
Kap die in de dwarsrichting van de pijler of de mijngang wordt geplaatst. De dwarskap is extra versterkt en bestaat uit twee elementen. Zij wordt gelegd op de plaats waar vanuit een steengang een galerij wordt begonnen. Zij moet extra stevig zijn omdat, al naar gelang de hoek die de galerij ten opzichte van de steengang maakt, één of meer kappen van de galerij met één uiteinde op de dwarskap rusten. [N 95, 303; monogr.; Vwo 105; Vwo 297; Vwo 299; Vwo 352; Vwo 792]
II-5
|
| 27193 |
dwarsligger |
biels:
bils (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Houten of ijzeren dwarsligger waarop de spoorstaven worden bevestigd. De vormen "sousguide" en "travers" worden in de Belgische mijnen voornamelijk ondergronds gebruikt, terwijl men bovengronds meestal van "bille" spreekt (Vanwonterghem pag. 202). [N 95, 709; monogr.; Vwo 132; Vwo 300; Vwo 722; Vwo 790]
II-5
|
| 27985 |
dwarspijler |
dwarspijler:
dwars[pijler] (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Julia])
|
Pijler die evenwijdig aan de strijkrichting van de koollaag ligt. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel -(pijler) het lemma Pijler. [N 95, 480; N 95, 286]
II-5
|
| 19260 |
dwingen |
dwingen:
dwinge (Q035p Brunssum)
|
nopen [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 27320 |
dynamiet |
dynamiet:
dinamit (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Springstof met nitroglycerine als grondstof. Dynamiet wordt vooral gebruikt om zeer harde steenlagen los te maken. [N 95, 422; N 95, 419; monogr.; Vwo 301]
II-5
|
| 28217 |
dynamo |
dynamo:
dināmō (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Emma])
|
De kleine dynamo die gekoppeld is aan een door perslucht aangedreven turbine en de benodigde elektrische stroom levert voor de persluchtlamp. [N 95, 259]
II-5
|
| 18405 |
eau de cologne |
eau de cologne (fr.):
ode clonj (Q035p Brunssum)
|
reukwater, eau de cologne [lodderijn] [N 86 (1981)]
III-1-3
|
| 24957 |
eb, laagtij |
laag water:
lĭĕəgwáátər (Q035p Brunssum)
|
eb, teruggaan van het water van de zee en de toestand van laag water [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 25024 |
echo |
galm:
galhum (Q035p Brunssum)
|
een naklinkend geluid [halm, nagalm, echo] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 20394 |
echtgenoot |
kerel:
echtgenoot
kēͅl (Q035p Brunssum),
man:
man (Q035p Brunssum),
manu (Q035p Brunssum)
|
(man. ) Bestaat er een woord voor man in de beteekenis van echtgenoot? [DC 05 (1937)] || [haar ~ en haar kinderen] [SGV (1914)] || de man met wie men getrouwd is [man, mens, baas] [N 87 (1981)]
III-2-2
|