| 24218 |
nestverlater |
uitvliegen:
oetvlegən (Q035p Brunssum)
|
in staat zijn om uit het nest te vliegen, gezegd van jonge volgels (vlug, stug, uitgevlogen, uitladen) [N 83 (1981)]
III-4-1
|
| 25594 |
netborstel |
netborstel:
netbø̄ęstǝl (Q035p Brunssum),
nętzbȳstǝl (Q035p Brunssum)
|
Borstel, kwast of handveger die dient voor het bevochtigen van de bovenzijde van het deegbrood. Volgens informanten (in L 289b, L 318b en Q 18, Q 112b) gebeurt dit ook wel met de hand. [N 29, 40b; monogr.]
II-1
|
| 25595 |
netvloeistof |
melk:
melk (Q035p Brunssum),
suikerwater:
sukǝrwātǝr (Q035p Brunssum)
|
Vloeistof die dient voor het bevochtigen van de bovenzijde van het deegbrood. In dit lemma zijn alleen de benamingen opgenomen die een vloeistof of vloeibare substantie aanduiden. Naast een vloeibaar middel gebruikt men ook wel eens een vast product blijkens de opgaven suiker (Q 121), ei (L 269, Q 117a), aardappelenmeel (K 278, L 383, Q 97), bloem (Q 95). Deze laatste benamingen zijn niet verder in dit lemma opgenomen. Daarnaast zijn er allerlei combinaties van een vloeistof met een andere vloeistof of een vast product mogelijk zoals: water waarin wat suiker of ge-klopt eiwit (L 427), meel en water (L 291, Q 35), aardappelmeel met water (L 292, 321, 330, Q 121e), koffie en melk (Q 12), geklopt ei met melk (L 432), witte bloem met water (L 377), eiwit en water (Q 18), zemelen en water (L 270). Deze combinaties zijn ook niet fonetisch gedocumenteerd. Uiteindelijk valt het lemma uiteen in twee groepen. De ene groep bevat algemene benamingen voor "netvloeistof", de tweede groep geeft de benamingen van een bepaald soort vloeistof of vloeibare substantie die als "netvloeistof" gebruikt wordt. [N 29, 40c; N 29, 40d; monogr.]
II-1
|
| 17608 |
neus |
neus:
naas (Q035p Brunssum, ...
Q035p Brunssum,
Q035p Brunssum)
|
neus [DC 01 (1931)], [SGV (1914)]
III-1-1
|
| 17609 |
neus (spotnamen) |
fok:
foek (Q035p Brunssum),
fokkerd:
foekert (Q035p Brunssum),
gevel:
gevel (Q035p Brunssum),
Plat.
gievel (Q035p Brunssum),
kokkel:
kòkkəl (Q035p Brunssum),
tul:
tuul (Q035p Brunssum),
tulder:
teulder (Q035p Brunssum),
Plat.
tuelder (Q035p Brunssum)
|
neus [DC 01 (1931)] || neus, Een dikke ~ (domper, kolf, tromp, domphoren). [N 84 (1981)] || neus: spotbenamingen [snoet, snotkoker, fok, fokker, kokker, domphoren, gevel, foemp] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 18343 |
neus van een schoen |
naas:
naas (Q035p Brunssum)
|
neus van een schoen [snoet, tip, veusjte, teut] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 17614 |
neusgaten |
neuslokken:
naaslaoker (Q035p Brunssum)
|
neus: neusgaten [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 34222 |
neusklem |
ring:
reŋk (Q035p Brunssum)
|
Klem in de neus van een stier. [N 3A, 14d]
I-11
|
| 34370 |
neusring |
naasring:
nāsreŋk (Q035p Brunssum)
|
Ring in de neus van het varken die het wroeten moet beletten. [N 19, 26; JG 2c; mongr.]
I-12
|
| 27826 |
nevengesteente verwijderen |
hoogte maken:
hø̄xdǝ mākǝ (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Domaniale]),
stokken:
štǫkǝ (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Het boven en onder de ontgonnen koollaag gelegen nevengesteente in een galerijfront verwijderen. Neven in samenstellingen wordt over het algemeen als een germanisme beschouwd. De Centrale Taalcommissie voor de Techniek (C.T.T.) merkt hierover op (pag. 41): "Ofschoon nieuwe samenstellingen met neven over het algemeen germanistisch aandoen, kunnen zij soms dienen om verschillende betekenissen te onderscheiden (neven, "aangrenzend gesteente" is niet hetzelfde als "bijgesteente")." Volgens de invuller uit Q 33 werd het begrip "stokken" op de mijn Emma gebruikt voor het bijwerken van de vloer (zie ook het lemma Bijwerken). [N 95, 384; N 95, 390; N 95, 927; monogr.]
II-5
|