| 27859 |
opproppen |
de boorloker dichten met waterpatronen:
dǝ bōrlø̜xǝr dixtǝ met wasǝrpatruǝnǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Domaniale]),
dichten met leempatronen:
dixtǝ met lēmpatruǝnǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Domaniale])
|
Een met springstof gevuld gat door middel van een waterpatroon of een van steenstof of leem gemaakte prop afsluiten. [N 95, 404; monogr.; Vwo 15; Vwo 48; Vwo 126; Vwo 177; Vwo 569; Vwo 571]
II-5
|
| 28004 |
opvangen |
(een) kap voorhangen:
kap vȳǝrha.ŋǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Willem-Sophia]),
aanbouwen:
ābǫwǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Willem-Sophia]),
opvangen:
opvaŋǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
tegenhouden:
tęǝnhǫwǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Domaniale])
|
Loszittende gesteentelagen in het dak niet wegnemen, maar ondersteunen. Het woordtype "(een) spits voortrekken" (L 374, L 426, L 433, Q 15, Q 21, Q 113) duidt een manier van ondersteunen aan waarbij men een halfhout met het ene uiteinde op de bestaande ondersteuning bevestigt en onder het andere einde een stijl plaatst. [N 95, 899; N 95, 892; N 95, 367; monogr.; N 95, 575; Vwo 2; Vwo 471]
II-5
|
| 27609 |
opvuldienst |
vulschicht:
vølšix (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Domaniale])
|
In Nederland de dienst, in Belgiē de post die zorgt voor het opvullen van het ontgonnen pand. [N 95, 546; monogr.; Vwo 846; Vwo 850]
II-5
|
| 28104 |
opvullen |
stenen omscheppen:
štɛŋ ømšøpǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Willem-Sophia])
|
Een ontkoold pand met stenen en/of zand opvullen. [N 95, 541; N 95, 542; N 95, 543; N 95, 555; monogr.; Vwo 731; Vwo 732; Vwo 847]
II-5
|
| 28105 |
opvulling, opvulmateriaal |
stenen:
štɛŋ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina]),
wasstenen:
wɛššteŋ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Het materinal waarmee de door de koolwinning ontstane lege ruimten worden opgevuld. [N 95, 540; N 95, 543; N 95, 103; N 95, 104; monogr.; Vwo 135; Vwo 419; Vwo 533; Vwo 730; Vwo 848]
II-5
|
| 28109 |
opvulpand |
vulpand:
vølpaŋk (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Willem-Sophia])
|
Het ontkoolde pand van een pijler dat moet worden opgevuld met stenen en/of zand. [N 95, 561; monogr.; N 95, 524; Vwo 730; Vwo 849]
II-5
|
| 28101 |
opvulpijler |
vulpijler:
vølpajlǝr (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Domaniale])
|
Pijler waarvan het ontkoolde gedeelte wordt opgevuld door middel van van elders aangevoerde stenen. Dit opvullen kan zowel met de hand als mechanisch gebeuren (zie ook het lemma Blaaspijler). [N 95, 539; monogr.]
II-5
|
| 28065 |
opzichter |
opzichter:
opzextǝr (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Eisden]),
stijger:
štīgǝr (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Willem-Sophia])
|
Laagste rang bij het toezichthoudend personeel in het ondergronds bedrijf. De porion koppelt de opdracht van de ploegbaas aan die van de toezichter en hij is verplicht een in verlegenheid verkerende arbeider de helpende hand toe te steken (Defoin pag. 189). De opzichter is te herkennen aan zijn meterstok (zie het lemma Meterstok), maar ook aan zijn koperen lamp (Emma, Hendrik, Wilhelmina, Oranje Nassau I, III, IV, Maurits) of blanke lamp (Winterslag, Waterschei, Emma, Oranje Nassau I-IV, Willem-Sophia, Laura, Julia), aan een witte band op de petlamp (Zolder), aan zijn witte pak (Maurits, Domaniale, Julia), aan zijn witte helm (Eisden) en aan zijn witte lamp met groene ring (Zwartberg, Waterschei). Om opzichter te worden moest men in Nederland de Mijnschool volgen. [N 95, 128; monogr.; N 95, add.; Vwo 576; Vwo 615; Vwo 744]
II-5
|
| 28170 |
opzichter van de luchtverversing |
opzichter van de loft:
opzextǝr van dǝ luf (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
De persoon die zorgt voor de circulatie en verdeling van verse lucht in de mijn; tevens controleert hij de vochtigheidsgraad van de lucht en de aanwezigheid van mijngas. [N 95, 135; monogr.]
II-5
|
| 27699 |
opzichterskamer |
opzichterskamer:
opzichterskamer (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Willem-Sophia])
|
Ruimte waar de opzichters voor en na de dienst bereikbaar zijn voor besprekingen en het schrijven van materiaalbonnen, het invullen van dienstenlijsten, etc. Op de Domaniale mijn had iedere opzichter zijn eigen loket. [N 95, 27; div.]
II-5
|