23751 |
heiligenprentje |
beeldje:
bieldsje (Q071p Diepenbeek)
|
Een heiligenprentje, santje, ter opwekking van de devotie. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
22506 |
heimelijk tekens geven |
wenken:
(Zie ook het hoofdstuk over het kaartspel [pag. 335-339].
wèinke (Q071p Diepenbeek),
Bijv.
wèinke (Q071p Diepenbeek)
|
Kaarttermen: Met geheimtaal of afgesproken tekens een kompaan informatie doorgeven. || Met gebaren en geheimtaal een kompaan bij het kaartspel informatie doorgeven, liefst zonder dat de tegenspelers dit merken.
III-3-2
|
33724 |
heizeis |
hak:
hak (Q071p Diepenbeek),
lapzeisse:
lapsē̜.sǝ (Q071p Diepenbeek)
|
Zeis of een soort hak waarmee men hei maait of zoden hakt. In de regel heeft de heizeis één handvat. [JG 1a, 1b]
I-8
|
26741 |
heizicht, heizeis |
lapzeisen:
lǫpzē̜sǝn (Q071p Diepenbeek)
|
Gereedschap om hei te maaien. In dit lemma zijn verwerkt de gegevens van de enqu√™tevraag naar ''de zeis om hei te maaien'' (I, 26b) en de vraag naar ''de zeis speciaal voor hei te maaien en russen te steken'' in N 18, vraag 77. Van Vessem wijst op pag. 99 ook al op het probleem dat veel informanten de zicht- en zeisbenamingen door elkaar heen gebruiken, omdat de overeenkomst tussen beide werktuigen erg groot is. Ook in dit lemma komen de zicht- en zeisbenamingen door elkaar heen voor. Men mag er niet van uitgaan dat de verschillende woordtypen steeds hetzelfde gereedschap aanduiden. Gemeenschappelijk is welde gebruiksmogelijkheid van dit gereedschap, namelijk om er hei mee te maaien. Een verschil tussen heizicht en heizeis kan zijn dat de heizicht twee handvaten heeft, terwijl de heizeis één handvat heeft. Het blad van de heizicht kan ook kleiner zijn en vooral korter dan dat van de heizeis.' [N 18, 77; I, 26b]
II-4
|
33708 |
heizode los- en stukploegen |
akkeren:
akǝrǝ (Q071p Diepenbeek)
|
[N 27, 16]
I-8
|
33726 |
hek aan de ingang van een wei |
barrier:
brīr (Q071p Diepenbeek),
gaard:
gār (Q071p Diepenbeek),
gōǝr (Q071p Diepenbeek),
gǭu̯ǝr (Q071p Diepenbeek)
|
In dit lemma zijn vooral de antwoorden ondergebracht van de vragen naar ø̄hek aan de ingang van een weiø̄ (N 14, 67), ø̄een (toegangs)hek, gevlochten van twijgen en opgehangen tussen twee stijlen, dat in een omheining is aangebracht of op een dam (in een sloot) is geplaatstø̄ (A 25, 5a), ø̄een hek, slag- of draaiboom op een doorgang naar akker of weide, of ter versperring van een weg in privaatbezitø̄ (L 19B, 6). [N 14, 67; A 25, 5a; L 19B, 6; Vld.; JG, 2c; monogr.]
I-8
|
29323 |
hekel |
hekel:
hēkǝl (Q071p Diepenbeek)
|
Plank met rechtop staande pinnen waar het vlas doorheen wordt getrokken. [L 1, a-m; L 26, 30; monogr.]
I-5
|
25061 |
helemaal, geheel en al |
aallijk:
aolek (Q071p Diepenbeek, ...
Q071p Diepenbeek),
helegans:
hielegans (Q071p Diepenbeek),
rats:
rats (Q071p Diepenbeek),
totalenter:
totaolenteër (Q071p Diepenbeek),
totaolentêr (Q071p Diepenbeek),
zalig:
zaolig (Q071p Diepenbeek)
|
helemaal, geheel en al
III-4-4
|
19915 |
hemel |
hemel:
hi:məl (Q071p Diepenbeek)
|
hemel [RND]
III-3-3
|
23241 |
hemelvaartsdag |
onze-heer-hemelvaart:
s hier hiemelvoart (Q071p Diepenbeek)
|
Hemelvaart, Hemelvaartsdag [Hiemelvaart, Himmelvaatsdag, Himmelvaat, Kriste hiemmelvaat]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|