| 32110 |
een profiel beginnen te schaven |
inzetten:
enzętǝ (L421p Dilsen)
|
Met behulp van de profielschaaf een profiel beginnen te schaven. Het object bij de volgende woordtypen is steeds de plaatselijke variant van het profiel. Zie ook het lemma ɛprofielɛ.' [N 53, 100a-c]
II-12
|
| 32109 |
een profiel schaven |
profileren:
prǫfilērǝ (L421p Dilsen)
|
Een profiellijst schaven met behulp van een profielschaaf. [N 53, 99]
II-12
|
| 32111 |
een profiel ten einde schaven |
arreteren:
arǝtērǝ (L421p Dilsen)
|
Een profiel met behulp van de profielschaaf ten einde schaven. [N 53, 101]
II-12
|
| 28497 |
een redcel aanzetten |
nooddop(pen) zetten:
nut˱dop zɛtǝn (L421p Dilsen)
|
Het uitbouwen van een werkstercel tot een koninginnedop of moerdop in geval van plotselinge moerloosheid. Een werkbijlarve moet dan koningin worden. Ze wordt gevoerd met koninginnevoedsel. [N 63, 61c]
II-6
|
| 32592 |
een riek mest |
riek (mest):
rēk (L421p Dilsen)
|
Een riek mest is de hoeveelheid mest die men in één keer met de riek kan opnemen. Die hoeveelheid is kleiner naarmate de mest meer verteerd is en daardoor gemakkelijker uiteenvalt. Van de termen die in dit lemma voorkomen, zijn er sommige (ook) van toepassing op een brok of klont mest: een aaneenklevende, weke massa goed verteerde mest. [N M, 12a; JG 1a + 1b + 2c; N 11A, 14; monogr.]
I-1
|
| 31888 |
een schraapstaal aanzetten |
(een) braam aantrekken:
brīǝm āntrękǝ (L421p Dilsen)
|
De snijkant van het schraapstaal met behulp van het aanzetstaal scherp maken. Bij het aanzetten wordt de snijkant eerst recht gemaakt en vervolgens van een braam voorzien. [N 53, 157]
II-12
|
| 31965 |
een schroef in het hout slaan |
draaien met de engelse schroevendraaier:
draaien met de engelse schroevendraaier (L421p Dilsen)
|
Een schroef met een hamer in het hout slaan, in plaats van ze te schroeven. Op deze wijze bevestigde schroeven zitten uiteraard niet goed vast. Een in het hout geslagen schroef werd in Herten (L 330) een amerikaanse schroef (amerikānsǝ šruf) genoemd. [N 53, 153c]
II-12
|
| 18077 |
een verkoudheid hebben |
ik heb een verkoudheid opgelopen of ik heb een kou te pakken. worden er ook uitdrukkingen gebruikt waarin verkouden of verkoudheid ontbreekt, als b.v. ik heb he:
ieg heb het erg zitten (L421p Dilsen, ...
L421p Dilsen),
ik heb een kauw (L421p Dilsen)
|
Verkoudheid. Op welke wijze wordt dit gewoonlijk uitgedrukt? B.v. Ik ben verkouden [Lk 05 (1955)]
III-1-2
|
| 33877 |
een veulen werpen |
veulingen:
vyǝleŋǝ (L421p Dilsen)
|
Als de weeën toenemen, gaat de merrie liggen. De geboorte begint, als de vliezen breken en het vruchtwater wegloopt. [JG 1a, 1b; N 8, 52]
I-9
|
| 32707 |
een weide scheuren |
omzetten:
omzętǝ (L421p Dilsen),
scheuren:
šø̄.rǝ (L421p Dilsen),
villen:
velǝ (L421p Dilsen)
|
Een weide scheuren is het omploegen van weiland, vooral om het daarna als akkerland te gebruiken. Voor (delen van) varianten die hieronder in de [... [JG 1a + 1b + 1c + 1d; N 11, 42a + b + c; N 11A, 114 + 115a + b; monogr.]
I-1
|