| 27559 |
het akkoord bespreken of sluiten |
cont maken:
kont mākǝ (Q007p Eisden
[(Eisden)]
[Winterslag, Waterschei])
|
Na de Tweede Wereldoorlog veranderde het systeem van het éénmansakkoord in dat van het groepsakkoord. Een groep van vijf à zes man werkte gezamenlijk in één vak van de pijler en werd aan de hand van de collectief geleverde prestaties per maand betaald (Dieteren 1984 pag. 11). Moordende concurrentie zoals door toedoen van het éénmansakkoord werd uitgesloten. Iedere houwer verdiende nu hetzelfde. Nog later verdween ook dit akkoordsysteem en gold per kolenpijler één en hetzelfde akkoord. Cont in het woordtype "cont maken" is de verkorte vorm van contract. [N 95, 911; monogr.]
II-5
|
| 23258 |
het angelus luiden |
angelusklok:
angelusklok (Q007p Eisden, ...
Q007p Eisden),
angelusklokje:
angelusklökske (Q007p Eisden),
loeije väör opstoon
angelusklökske (Q007p Eisden)
|
Het angelus luiden aan het begin van de avond [het luidt......?] [de koster luidt......?]. [N 96A (1989)] || Het angelus luiden in de ochtend [de morgenklok?] [het luidt......?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 22120 |
het binnenkomen van de duif |
inkomen:
inkôômen (Q007p Eisden)
|
Hoe zegt men: het binnenkomen? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 28124 |
het dak afkloppen |
het front controleren:
ǝt front kǫntrolērǝ (Q007p Eisden
[(Eisden)]
[Maurits])
|
Door middel van kloppen onderzoeken of zich in het dakgesteente losse steenlagen bevinden die dreigen in te storten. Een goed dak geeft een scherpe klank, terwijl een slecht dak een doffe of holle klank laat horen (Handb. H. pag. 115). [N 95, 486; N 95, 890; N 95, 298; monogr.; Vwo 9, Vwo 44]
II-5
|
| 20322 |
het einde van zijn leven |
het eind van zijn leven:
’t einj van zə levə (Q007p Eisden)
|
op het einde van zijn leven [ZND 34 (1940)]
III-2-2
|
| 21948 |
het geluid dat de duif maakt bij de duivin in een hoekje te jagen (baltsverschijnsel) |
brullen:
brullen (Q007p Eisden)
|
Hoe benoemt men de volgende baltsverschijnselen van duiven: het geluid dat de duif daarbij maakt? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 19647 |
het gras maaien |
(het) gras afmaaien:
t graas aafmej-je (Q007p Eisden)
|
het gras afmaaien [ZND 35 (1941)]
III-2-1
|
| 21972 |
het inzetten van duiven die jonger zijn dan 1 jaar |
met piepers spelen:
spieèlen mĕt piepers (Q007p Eisden)
|
Het inzetten van zowel mannelijke als vrouwelijke duiven die jonger zijn dan 1 jaar, nog ongepaard (natuurspel)? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 34175 |
het kalf afdraaien |
deruitdraaien:
trūtdrɛjǝ (Q007p Eisden)
|
Het kalf met mechanische middelen ter wereld helpen. [N 3A, 54a]
I-11
|
| 32689 |
het land aftreden |
aftreden:
āftrē.ǝ (Q007p Eisden)
|
Voordat men begint te ploegen, schrijdt men de akker langs twee tegenover elkaar gelegen zijden af, a) om het midden te bepalen als men bijeen gaat ploegen, b) om hem in gelijke stukken te verdelen, als men in panden gaat ploegen, c) om de vooraf of achteraf te ploegen hoek uit te zetten, als het een gerende akker betreft. De opgesomde termen, die alle "het land", "de akker", "de plak" e.d. als object veronderstellen, zijn ook toepasselijk op het schrijdend opmeten van het land in het algemeen. [N 11, 40; N 11A, 131a; JG 1a + lb; monogr.]
I-1
|