| 21507 |
burgemeester |
burgemeester:
burgemister (L353p Eksel)
|
het wettelijk hoofd/de vertegenwoordiger van een gemeente [burgemeester, burger, burgmeester] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 21303 |
buskruit |
poeder:
pojer (L353p Eksel),
póejer (L353p Eksel)
|
buskruit [ZND 17 (1935)] || licht ontbrandbaar, ontplofbaar mengsel dat o.a. gebruikt wordt voor het afschieten van vuurwapens [buskruit, kruit, poeder] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 33099 |
bussel geharkte aren |
bussel:
bø̜sǝl (L353p Eksel)
|
De bussel aren die door het naharken of nascharren wordt bijeengebracht. Doorgaans wordt deze bussel gebonden met een band, maar in het noordelijke Truierlands wordt opgemerkt dat een dergelijke bussel los op de kar of in de stuik werd bijgestoken. Vergelijk ook de lemma''s ''bussel kort stro'' (6.1.29) en ''garve, gebonden schoof'' (4.6.4). [N 15, 38d; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 33131 |
bussel kort stro |
bussel:
bøsǝl (L353p Eksel),
krombussel:
krǫmbø̄sǝl (L353p Eksel)
|
Wanneer men het stro bijeengebonden heeft, ligt het graan op de dorsvloer, nog vermengd met eindjes kort stro, lege aren en kaf. Men harkt dan eerst de korte eindjes stro bijeen, en stopt deze in een bussel. Hier staan de benamingen voor deze bussel stro met harksel erin bijeen. [N 14, 29 en 33; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 48, 34.3b; Lu 2, 34.3b; monogr.; add. uit N 14, 25 en 28]
I-4
|
| 33129 |
bussel uitgedorst stro |
schoof:
sxuǝf (L353p Eksel),
strooi:
strōi̯ (L353p Eksel)
|
Wanneer het graan uit de aren is geslagen, worden de lege halmen bijeengebonden, vroeger met twee banden. Sinds de komst van de dorsmachines worden de halmen doorgaans dubbel geplooid en met één band in het midden gebonden, of tot pakken geperst. De grondbetekenis van schans is "takkebos, mutserd"; die van het du. Bürde "datgene wat gedragen wordt". Zie ook de toelichting van het lemma ''garve, gebonden schoof'' (4.6.4).' [N 14, 26; JG 1a, 1b, 2c; L 17, 16; L 22, 33b; L 48, 34.3a; Lu 2, 34.3a; R [s], 65; S 5; Wi 16 en 17; monogr.; add. uit R 3, 70 en R 14, 19 en uit het materiaal van lemma 4.6.4 waarbij is aangetekend dat het om gedorste garven gaat]
I-4
|
| 18586 |
bustehouder |
soutien (fr.):
sautain mit maagband (L353p Eksel)
|
bustehouder, steunlijfje voor de boezem [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 21702 |
buur |
gebuur:
nuste gebuur (L353p Eksel)
|
iemand die naast ons woont [naober, buur, buurman] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 20223 |
buurman |
gebuur:
geboer (L353p Eksel),
inə ut də gəbūr (L353p Eksel),
nuste gebuur (L353p Eksel)
|
buurman [ZND 17 (1935)] || een buurman [ZND B1 (1940sq)] || iemand die naast ons woont [naober, buur, buurman] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 20241 |
buurt |
buurt:
buurt (L353p Eksel)
|
het deel van een stad of dorp waarvan de bewoners elkaar goed kennen [buurt, gebuurt, geburen, naoberschap] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 21305 |
buurten |
uchteren:
uchterren (L353p Eksel),
əxtərən (L353p Eksel)
|
buurten (s avonds bij de buren gaan praten) [ZND B1 (1940sq)] || de avonden doorbrengen met praten en roken [kortavonden] [N 87 (1981)]
III-3-1
|