| 29936 |
troffel |
troffel:
trufǝl (L320a Ell)
|
Metselaarsgereedschap, bestaande uit een metalen blad van driehoekige vorm aan een gekromde steel met houten handvat. De troffel wordt gebruikt om specie op de stenen te brengen en uit te strijken en om metselstenen op maat te hakken. Zie afb. 1a. Het woordtype schmeisstroffel was in Q 121 van toepassing op een troffel die bij het pleisteren werd gebruikt. De voorkant van het blad van deze troffel was, in tegenstelling tot dat van de gewone troffel, niet rond maar recht afgewerkt. Zie ook het lemma 'pleisteren'. [Wi 3; N 30, 7a; monogr.]
II-9
|
| 30123 |
troggewelf |
werfelwerk:
wø̜rfǝlwęrǝk (L320a Ell)
|
Segmentgewelf, gewoonlijk ter dikte van een halve metselsteensteen, dat tussen ijzeren balken is aangebracht. Het wordt vaak toegepast als overdekking van een kelder. De lagen ervan worden evenwijdig met de balken gelegd zodat ze bij het metselen door een formeel moeten worden ondersteund. Zie ook afb. 33. In Q 121 werden de gleuven tussen de verschillende troggewelven van een kelder vaak opgevuld met stukken steen of steenslag. Men noemde deze opvulling 'schrotten' ('šrǫtǝ'). [N 32, 20a; monogr.]
II-9
|
| 19982 |
trom |
trom:
troͅm (L320a Ell)
|
Het cilindervormige slaginstrument, bespannen met kalfsvel, dat met behulp van twee stokken wordt bespeeld [trommel, trom]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 22683 |
tromp? |
feep:
feep (L320a Ell)
|
Een fluitje met een stalen veer die uitrolt als op het fluitje geblazen wordt [tromp]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 22672 |
trompet |
trompet:
troͅmpeͅt (L320a Ell)
|
Het koperen blaasinstrument met een schetterende, doordringende toon [trompet, toet]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 18857 |
troosten; troost |
troosten:
truuëste (L320a Ell)
|
het schenken van bemoediging en verzachting bij smart, of droefheid [troost, konsolatie] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 33595 |
tros vruchten |
tros:
eigen fon. aanduidingen
trôs (L320a Ell)
|
Een tros van twee of meer vruchten (resel, rist, tros, klis, trobbel, trossel, troppel, ritsel, bak, trochel). [N 82 (1981)]
I-7
|
| 33959 |
trossen |
kwaspen:
kwaspǝ (L320a Ell)
|
Gekleurde kwasten boven op het haam. [N 13, 13]
I-10
|
| 19317 |
trots |
groots:
groots (L320a Ell),
opschepper:
opsjöpper (L320a Ell)
|
een vertoon van grootheid [kasgenade, geneuk, paret] [N 85 (1981)] || vervuld en blijk gevend van een gevoel van meerderheid boven anderen [groots, fier, trots, heel, freet, moedig, moetig,glorieus] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 20428 |
trouwboekje |
trouwboekje:
trouwbeukske (L320a Ell)
|
het trouwboekje [trouwbusj-je] [N 96D (1989)]
III-2-2
|