e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q202p plaats=Eys

Overzicht

Gevonden: 5461
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bevallen een kind krijgen: ə ke.ŋk krī.gə (Eys), get jongs krijgen: geͅ.t joͅŋs krī.gə (Eys), krijgen: kriege (Eys) Bevallen: een kind ter wereld brengen (bevallen, vallen, een kindje krijgen, kinderen winnen, omschudden, kopen). [N 84 (1981)] III-2-2
bevel bevel: bevaelle (Eys), bevêel (Eys, ... ) bevel [SGV (1914)] || een opdracht waaraan gehoorzaamd moet worden [bevel, beveel, last, orden] [N 85 (1981)] III-1-4, III-3-1
bevelen bestellen: bestelle (Eys, ... ), bəšt‧ɛlə (Eys, ... ), bevelen: bevaelle (Eys), commanderen: koͅmand‧ēərə (Eys), commanderen (<fr.): koͅmand‧ēərə (Eys), dwingen: dw‧eͅŋə (Eys, ... ) een opdracht waaraan gehoorzaamd moet worden [bevel, beveel, last, orden] [N 85 (1981)] || iemand nadrukkelijk of met gezag opdragen iets te doen [heten, hieten, ordenen, bestellen, bevelen] [N 85 (1981)] III-1-4, III-3-1
bewaarplaats van bieten en groenvoer in de stal voerij: [voerij] (Eys) De plaats in de stal waar bieten en groenvoeder worden bewaard voor direct gebruik. De grote voorraad bevindt zich buiten de stal. De in de stal bewaarde hoeveelheid is voldoende voor enkele keren voederen. Sommige woordtypen benoemen niet een specifieke opslagplaats voor bieten en groenvoeder, maar duiden in het algemeen de ruimte aan waarin men dit voeder opslaat. Zie voor de fonetische documentatie van de woorden (voerhuis), (voederij), (voerij) en (voerderij) het lemma "voorstal, voedergang" (2.2.5). [N 5A, 34c] I-6
bewerkelijk (zijn) lastig: leͅ.stex (Eys), niet eenvoudig: nit evoudig (Eys) niet eenvoudig wat de bewerking betreft, veel tijd eisend [ruizig] [N 85 (1981)] III-1-4
bewerkelijk werk een heregodswerk zijn: o.  da.t ˂e.s ˂ə h‧ɛrəgoͅ.tsweͅ.rək (Eys) niet eenvoudig wat de bewerking betreft, veel tijd eisend [ruizig] [N 85 (1981)] III-1-4
bewerken van het deeg op de werktafel doorslaan: dørexšlǭǝ (Eys), droogkneden: drȳǝxknē̜ǝ (Eys), platkloppen: platklopǝ (Eys) De vraagstelling van N 29, 30b was: Welke bewerking ondergaat het deeg hier (op de werktafel): 1. platkloppen. 2. droogwerken. 3. doorslaan, 4. nog andere bewerkingen? Deze vraagstelling heeft de informanten toch wel problemen bezorgd bij de invulling. Woordtypen uit groep 4 en uit groep 1, 2 en 3 die per se iets anders aanduiden dan "platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan", zijn naar de desbetreffende lemmata overgebracht. In dit lemma zijn vooral de synoniemen van ..platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan" verwerkt. De voorrijs wordt beëindigd door de doorslag. Wanneer het deeg in de trog ligt, wordt het met de hand in stukken verdeeld, die gevouwen en gekneed worden, zodat het grootste gedeelte van het gevormde koolzuurgas en de gevormde alcohol eruit verwijderd worden (Schoep blz. 97). Door de doorslag wordt echter ook de kleefstof weer in aanraking ge-bracht met nieuw, ongebonden water, waardoor de nazwelling van de kleefstof bevorderd wordt. Hierdoor wordt het deeg droger (Schoep blz. 98). [N 29, 30b; N 29, 34; monogr.] II-1
bewieroken bewieroken: bewieroken (Eys) Wieroken, bewieroken [wiereke?]. [N 96B (1989)] III-3-3
bewolkte lucht bewolkte lucht: de lōēst is bewolləkt, dōē ziesr ging sjtērə (Eys) Hoe zegt men in uw dialect: De lucht, de hemel is bewolkt, je ziet geen sterren. [DC 30 (1958)] III-4-4
bezadigd gemtlich: gemuutlich (Eys), grellig ruhig: gr‧ɛlex r‧øͅi̯əx (Eys), heel gemtlich: h‧iəl gəm‧y(3)̄tlex (Eys) zeer kalm [bezadigd, bedaard, gemoedereerd] [N 85 (1981)] III-1-4