| 20521 |
moot vis |
stuk:
stuk (Q202p Eys)
|
moot; Hoe noemt U: Een snede vis (moot, mook) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 19356 |
mopperen |
foeteren:
foetere (Q202p Eys),
grommen:
gr‧oͅmə (Q202p Eys),
knoteren:
kno.tərə (Q202p Eys),
Van Dale: knoteren, 2. mopperen, pruttelen.
kno.tərə (Q202p Eys),
mopperen:
moppere (Q202p Eys),
rauwelen:
WNT: rauwelen, wsch. een mengvorm van wauwelen en revelen (of een ander synoniem dat met r begint, als rabbelen of ratelen). Kletsen, leuteren. Afl. rauwelaar, kletskous.
roͅ.u̯ələ (Q202p Eys),
ze slecht haan liggen:
zə šleͅ.at h‧a l‧iqə (Q202p Eys),
zə šleͅ.ət h‧a l‧iqə (Q202p Eys),
zich get zoeken:
ze.x˃ geͅ.t˃ z‧ø̄kə (Q202p Eys)
|
binnensmonds mompelen, gezegd van iemand die kwade zin heeft [morren, mompelen, mommelen, mopperen] [N 87 (1981)] || knorrig of boos zonder dat daar een geldige reden voor is [kummelijk, grimmig, gemelijk, gaperig] [N 85 (1981)] || uit zijn humeur, brommig, knorrig [miezerig] [N 85 (1981)] || uit zijn humeur, knorrig [gallig, gichtig, drollig, knorrig] [N 85 (1981)] || zijn ontevredenheid kenbaar maken [mopperen, preutelen, bobbelen, foeteren, grutten, gruizen, grijzen, kijven, kekelen, mökkelen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 25265 |
morgen, maat van ongeveer 8000 m2 |
morgen:
murge (Q202p Eys),
m.
møͅ.rəgə (Q202p Eys)
|
de maat die een oppervlakte aangeeft van ongeveer 8000 vierkante meter [morgen] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 23224 |
morgengebed |
morgengebed:
mörgegebed (Q202p Eys),
morgensgebed:
mŭrregesgebed (Q202p Eys)
|
Het morgengebed, morgensgebed [merge-gebed, mergensgebed, mörge-gebed, mörreje-jebed?]. [N 96B (1989)] || morgengebed [SGV (1914)]
III-3-3
|
| 17891 |
morsen |
knutsen:
knoetsche (Q202p Eys),
slabberen:
šlabərə (Q202p Eys),
strooien:
štrøͅi̯ə (Q202p Eys)
|
Morsen: met vuiligheid knoeien (morsen, mozen, mossen, mosselen, plorren, meggelen, mekkelen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 28038 |
morskool |
morskool:
mǫ.rsk ̇ǫal (Q202p Eys
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
Gemorste kool. [N 95, 462]
II-5
|
| 29998 |
mortel |
kalk:
kalǝk (Q202p Eys),
spijs:
špīs (Q202p Eys)
|
Een mengsel van gebluste kalk of cement, zand of tras en water. Het wordt gebruikt om bij het metselen de stenen tot een samenhangend, vast geheel te verbinden. De aard en de hoeveelheid van de grondstoffen bepalen het gebruik van de verschillende soorten mortels. Vgl. de volgende lemmata. (zie kaart) [monogr.; div.]
II-9
|
| 30009 |
mortel bereiden |
spijs maken:
(spijs) mākǝ (Q202p Eys)
|
De verschillende grondstoffen voor de bereiding van mortel afmeten en dooreenmengen. Zie voor de fonetische documentatie van '(mortel)', '(spijs)', etc. het lemma 'Mortel'. [N 30, 40a; monogr.]
II-9
|
| 30017 |
mortelbak |
kalksbak:
kalǝk˱s˱bak (Q202p Eys),
spijsbak:
[spijs]˱bak (Q202p Eys)
|
Van een handvat voorziene houten bak, soms aan de binnenzijde met blik of zink versterkt, waarmee de handlanger de aangemaakte mortel op de schouder naar de metselaar brengt. Aan de onderzijde van de bak kan een houten stok bevestigd zijn. Er bestaan ook geheel uit metaal vervaardigde mortelbakken. Zie ook afb. 22. In Q 198 kende men een uitvoering die van twee armen was voorzien en op beide schouders rustte. Zie voor de woordtypen 'vogel' en 'spijsvogel' ook het lemma 'Modderbak' in wld ii.8, pag. 40. De woorddelen '(mortel)-' ,'(spijs)-' etc. zijn fonetisch gedocumenteerd in het lemma 'Mortel'. [N 30, 45b; monogr.; div.]
II-9
|
| 30008 |
mortelbed |
mengsel:
męŋsǝl (Q202p Eys),
één hoop:
ǝnǝ hǫap (Q202p Eys)
|
De hoeveelheid mortel die in één keer wordt klaargemaakt. In Q 198 werd een hoeveelheid mortel bereid die voldoende was om 'vier stootskarren' ('vīr štutskarǝ') te vullen. De woordtypen 'één molen spijs' (Q 20) en 'één molen' (K 359, Q 83) wijzen op het gebruik van een cementmolen bij het maken van de mortel. Zie voor het woordtype 'malooi' (P 176b) ook het lemma 'Malooi' in wld ii.3, pag. 157. [N 30, 42; monogr.]
II-9
|