e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Geleen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
sneeuwbes witte sierheester: -  witte sie:r heester (Geleen) sneeuwbes (Symphoricarpus racemosus) [DC 56 (1981)] III-4-3
sneeuwen sneeuwen: schnieën (Geleen, ... ), sjnieè (Geleen), snīi̯ə (Geleen), šnīə (Geleen) sneeuwen [DC 03 (1934)], [SGV (1914)] III-4-4
sneeuwklokje sneeuwklokje: -  snaè klökske (Geleen) sneeuwklokje [DC 56 (1981)] III-4-3
sneeuwx sneeuw: schnai (Geleen), sjniĕe (Geleen), sjnééə (Geleen), šnī (Geleen), ps boven de è staat nog een trema; deze combinatieletter is niet te maken.  schnéè (Geleen), ps de woorden sneeuw en is zijn aanelkaar geschreven: ßnÈÅis...; ik denk dat de Å bij het woord is hoort en niet bij ßnÈ.  šnī (Geleen) sneeuw [DC 03 (1934)], [RND], [SGV (1914)] III-4-4
snel, vlug rap: rap (Geleen), vlot: flot (Geleen) snel, vlug [greppig, vinkig, vinnig] [N 91 (1982)] III-4-4
sneuvelen sneuvelen: sjneuvele (Geleen, ... ), vallen: valle (Geleen), vallen (Geleen) in de oorlog omkomen [sneven, sneuvelen] [N 90 (1982)] III-3-1
snijbank, werkbank doortrekbank: doortrekbank (Geleen), werkbank: werkbank (Geleen) De bank waarop de duigen worden bewerkt. Er zijn diverse uitvoeringen van de snijbank, maar meestal bestaat ze uit een werkblad op vier poten dat op een, eveneens van vier poten voorziene, zitbank is bevestigd. In het werkblad en de daaronder geplaatste bank bevindt zich een sleuf waarin een, om een as draaibare, houten stijl is aangebracht. Aan de bovenzijde van de stijl is een klemkop bevestigd, aan de onderzijde een trede. De kuiper zit schrijlings op de zitbank en bedient met zijn voet door middel van de trede de klemkop waarmee het te bewerken materiaal op het werkblad wordt vastgeklemd. Zie ook afb. 212. De snijbank werd oorspronkelijk ook gebruikt door de hoepelmaker. Het hout voor de hoepels werd op deze bank op dikte en maat gesneden. Vgl. ook het woordtype repenbank. [N E, 18; A 32, 1; monogr.] II-12
snijbiet snijbiet: snijbiet (Geleen), snijkroot: šnīkroǝt (Geleen) Beta vulgaris L. var. cicla L. De snijbiet is een variëteit van de voederbiet speciaal gekweekt voor het blad dat als spinazie kan worden gebruikt. Evenals rode biet hoort de snijbiet eerder bij de moestuin- dan bij de akkergewassen. Het lemma staat toch hier vanwege de "lexicale nabijheid" met andere bieten en knollen. [A 13, 2d; monogr.] I-5
snijmes snippermes: snippermes (Geleen) Lang mes met een recht blad en twee, vaak bolvormige, handvatten. Zie ook afb. 209. Het snijmes wordt gebruikt door diverse houtbewerkers zoals de timmerman, de stoeldraaier, de kuiper en de wagenmaker. De kuiper bewerkt er vooral de buitenkant van duigen mee, maar hij vormt er vaak ook de schuine buitenrand mee aan een vatbodem. Vgl. de woordtypen bodemmes en bodemsnijmes. De wagenmaker snijdt er spaken voor karwielen mee. Het eerste lid in het woordtype speekmes verwijst daarnaar. [N E, 13b; N E, 15; N E, 41; N G, 11a; N 33, 272; N 47, 12a; N 53, 76; A 32, 6; monogr.] II-12
snijpaardje snijblok: šniblǫk (Geleen) Bank of houten blok waarin aan de bovenzijde een kram is bevestigd waaraan de haak van het paalmes vastgemaakt kan worden. Op het snijpaardje worden de klompen met behulp van het paalmes in de gewenste vorm gesneden. Zie ook afb. 236. [N 97, 61; A 29, 1 add.; A 29a, 4 add.] II-12