| 20589 |
tabakssap |
zever:
zeiver (Q021p Geleen)
|
Hoe noemt U: Vuil water in een pijp (smierk, nerrik) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 23255 |
tabernakel |
tabernakel (<lat.):
tabbernaakel (Q021p Geleen)
|
Het tabernakel, het rijkversierd kastje (op het hoofdaltaar of op het sacra-mentsaltaar), waarin het Allerheiligste bewaard wordt. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 30901 |
tack |
tack:
(mv)
tɛks (Q021p Geleen)
|
Het kleine, puntige, kantige taaie spijkertje met betrekkelijk grote kop, dat onder andere gebruikt wordt om het bovenleer voorlopig op de zool vast te maken, totdat die met pekdraad geregen is. Tacks zijn er in diverse maten. Volgens de informant van K 353 zijn semences heel kleine, scherpe, vierkantige spijkertjes met of zonder kop. Tack is een Engelse benaming. Het meervoud tacks wordt door de schoenmaker wel eens als een enkelvoud ge√Ønterpreteerd. Vandaar dat er meervoudsvormen voorkomen als taksǝ en tksǝ. De tacks van verschillende lengten en ook wel andere spijkertjes zoals steekstiften, rivets en haknagels, worden in een speciale, draaibare tacksenbak bewaard. Deze komt men bij veel schoenmakers tegen. Zie afb. 15. [N 60, 202b; N 60, 202c; N 60, 101; N 60, 201a; N 60, 235; N 60, 235a]
II-10
|
| 19667 |
tafel |
tafel:
tōͅfəl (Q021p Geleen, ...
Q021p Geleen)
|
tafel [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 23711 |
tafelgebed |
tafelgebed:
taofelgebaed (Q021p Geleen)
|
Het tafelgebed vóór en na het eten. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 19833 |
tafelpoot |
poot:
poat (Q021p Geleen)
|
tafelpoot [DC 49 (1974)]
III-2-1
|
| 28937 |
taillewijdte |
taille:
tajǝ (Q021p Geleen)
|
De maat gemeten horizontaal om het lichaam in de holte van de taille met (voor heren) twee vingers tussen het lichaam en de centimeter. Zie afb. 27. [N 59, 44c; N 62, 2b]
II-7
|
| 24494 |
tak (alg.) |
douw:
dauw (Q021p Geleen),
tak:
tek (Q021p Geleen)
|
(jonge) takken mv. [DC 41 (1966)] || dikke tak [DC 25 (1954)]
III-4-3
|
| 20476 |
tak van een geslacht |
familie:
famielie (Q021p Geleen),
femielje (Q021p Geleen)
|
de tak van een geslacht [natie, familie] [N 87 (1981)]
III-2-2
|
| 28164 |
takel |
zughub:
zūxhup (Q021p Geleen
[(Maurits)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
Werktuig waarmee zware voorwerpen kunnen worden opgehesen. De "palan" uit L 417 is een eenvoudige katrol terwijl de "mouflage" een takel met kabel en verschillende draaipunten is die onder meer wordt gebruikt om pantsers op te trekken. De "ruckzuck" (Q 121, Q 121c) en de "racagnac" (L 417) zijn een type takel waarbij het hijsen met behulp van een hefboom gebeurt. De "racagnac" wordt vooral toegepast om stutten op te trekken. De "zeeltog" en de "kettentog" zijn volgens een invuller uit Q 121 te vergelijken met takels die op schepen worden gebruikt. Het feit dat de invullers uit Q 121, L 417 en L 422 op de vraag naar de takel het woordtype "sylvester" hebben opgegeven, duidt erop dat de stijlentrekker ook voor takelwerkzaamheden wordt gebruikt (zie ook het lemma Stijlentrekker). [N 95A, 12; N 95, 760 add.; monogr.; N 95, 592]
II-5
|