31423 |
omslagboor |
zwong:
zwoŋk (Q003p Genk)
|
Houtboor met een houten of metalen C-vormige booromslag waarmee een draaiende beweging wordt gegeven aan het boorijzer. Zie ook het lemma ɛomslagboorɛ in Wld II.11, pag. 84.' [N 53, 160c; monogr.]
II-12
|
18188 |
omslagdoek (alg.) |
plag:
Soms plag.
plaag (Q003p Genk)
|
wollen schouderdoek, in drietip gedragen
III-1-3
|
20142 |
omslagluier |
doek:
dĭĕk (Q003p Genk)
|
luiers; het kind wordt in de luiers gedaan [ZND 01u (1924)]
III-2-2
|
33651 |
omwalde akker |
blok:
blo.k (Q003p Genk),
bluǝk (Q003p Genk),
blūǝk (Q003p Genk)
|
Een akker welke omsloten is door een akkerwal, een brede gracht of door bossen. [N 11, 2e; N 11, 2f; N 27, 3b; A 10, 4; monogr.]
I-8
|
34211 |
omweiden |
veranderen (van weide):
vǝrānǝrǝ van wē (Q003p Genk)
|
Het geregeld verplaatsen van vee. [N 3A, 11; monogr.]
I-11
|
25685 |
omzetten |
omzetten:
emzętǝ (Q003p Genk)
|
Het met de graanschop omkeren van het op de graanzolder uitgespreide graan. [JG 1a, 1b, 2c]
I-4
|
25149 |
onbewolkt |
klaar:
klaor (Q003p Genk),
kloor (Q003p Genk)
|
klaar, helder [ZND 19A (1936)]
III-4-4
|
27666 |
onder de douche staan |
poekel wassen:
pukǝl wašǝ (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Wilhelmina]),
rug wassen:
rø̜̄k wašǝ (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Winterslag, Waterschei])
|
Gebruik was dat de mijnwerkers bij het douchen elkaar de rug wasten. Volgens een informant van Q 121 was dit gebruik op de Domaniale mijn na de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) door Duitse werknemers ingevoerd. De informant uit Q 12 zegt dat dit gebruik in België niet bestond. Dit laatste wordt echter tegengesproken door de opgaven van Q 3 voor de mijnen Winterslag en Waterschei en L 422 voor de mijn van Eisden! De informant uit L 417 vermeldt daarentegen dat de mijnen Zwartberg en Waterschei aparte douchecellen kenden en dat het gebruik van elkaar de rug wassen daar niet bestond. [N 95A, 4; N 95, 71; monogr.]
II-5
|
28955 |
onderarmsuçon |
onderarmsuçon:
ondǝręrmsǝson (Q003p Genk),
zijsuçon:
zijsuçon (Q003p Genk)
|
Puntnaad die begint onder de oksel. [N 59, 94b]
II-7
|
18401 |
ondergoed |
ondergoed:
ondergoed (Q003p Genk),
onərgut (Q003p Genk, ...
Q003p Genk)
|
Ondergoed, het algemene, gewone woord voor de onderkleding. [N 114 (2002)] || ondergoed, onderkleren [t onderdinge] [N 25 (1964)] || Onderkleding. Wat is in uw dialect het gewone woord voor onderkleding? [DC 62 (1987)]
III-1-3
|