e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Gennep

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
groente groente: gryntə (Gennep), WLD  grŭŭntə (Gennep) De gewassen die door mensen als voedsel worden gebruikt in het algemeen (groente, potazzie). [N 82 (1981)] || groente III-2-3
groente, algemeen groen: gruu.n (Gennep), groente: WLD  grŭŭntə (Gennep) bladloof || De gewassen die door mensen als voedsel worden gebruikt in het algemeen (groente, potazzie). [N 82 (1981)] I-7
groentevrouw groentevrouw: gruuntevrouw (Gennep) groentevrouw [SGV (1914)] III-3-1
grof gortig: hij maakt het te grof  gŏrtig (Gennep), grof: grŏf (Gennep) grof [SGV (1914)] III-3-1
grof gebouwd grof: grof (Gennep), zwaar: zwaor (Gennep) Grof gebouwd: groot, zwaar (struis, grof). [N 84 (1981)] || zwaar van lichaamsbouw [grof, stug, struis] [N 10 (1961)] III-1-1
grof gebouwde vrouw molenpaard: en meulepaert (Gennep), schommel: en schoemel (Gennep) fors gebouwde vrouw [megochel, schommel] [N 07 (1961)] III-1-1
groflinnen beenwindsel puttee (eng.): Opm.: Ku.mt t woord "poetjes"van t Ingelse "puttees"?  poetjes (Gennep) beenwindsels voor soldaten III-1-3
grond waarop de boerderij staat gehoogte: gǝhø̜̄xt (Gennep) Vaak zijn boerderijen op een natuurlijke lichte verhoging in het terrein gebouwd. Naast de meer algemene benamingen van de plek waarop het bedrijf ligt, vinden we dan ook enkele specifiek op die hoogte betrekking hebbende benamingen. Ze staan achter in het lemma bijeen. [N 5A, 74a; A 10, 1; monogr.] I-6
grond, aarde aarde: ē̜rt (Gennep), grond: grōnt (Gennep) De algemene benaming. [S 1, 7, 11, 42; Wi 52; R III, 5, 6, 7, 8; L A1, 150; Vld.; N 18, add.; monogr.] I-8
grondkrabber drieklauw: dręi̯klau̯ (Gennep), drietand: drii̯tant (Gennep), krabber: krabǝr (Gennep), krebber: krębǝr (Gennep) Haak voor het losmaken van de grond en voor het wieden. Het gereedschap heeft 3 of 4 vaak sterk gebogen tanden, die langer zijn dan de tanden van de hark; door de tanden onderscheidt de krabber zich ook van de schoffel die een mesvormig werkend deel heeft, maar voor hetzelfde doel wordt gebruikt. Hier is het materiaal uit de vragen N 18, 55-63 opgenomen waarbij niet het doel om mest te trekken is aangegeven. Bij het hier opgenomen type mesthaak is dit àndere doel, het losmaken van de grond, uitdrukkelijk aangegeven. Het materiaal geeft geen aanleiding voor een apart lemma Aardappelkrabber. Naast het voornaamste doel waarvoor dergelijke haken worden gebruikt, het loswoelen van de grond, zijn nog drie andere doeleinden en typen haken in het materiaal onderscheiden die aan het einde van lemma zijn opgenomen: 1. haak voor het schoonmaken van sloten e.d.; 2. brandhaak of weerhaak om iets op te vissen: gereedschap met zeer lange steel; het werkend deel is een (oude) riek met omgekrulde scherpe punten; het was vroeger op de boerderij voorhanden om in geval van brand het brandend dakstro weg te kunnen trekken; 3. drie-of viertand, naar de vorm benoemd, zonder enige aanwijzing voor het gebruiksdoel. [N 18, 55 - 63, behalve hetgeen is ondergebracht in het lemma mesthaak in WLD.I.1, p. 12; monogr.; add. uit JG 1a, 1b] I-5