| 18256 |
handschoen |
haas:
haus (L360a Gerdingen)
|
handschoen - handschoenen [ZND m]
III-1-3
|
| 33310 |
hark, algemeen |
reekje:
rē̜kskǝ (L360a Gerdingen)
|
Gereedschap dat dient om uitgetrokken onkruid bijeen te trekken, afgevallen bladeren te verzamelen, de tuinpaden, het erf en het grind aan te harken, de grond fijn te maken, enz. Het bestaat uit een ijzeren kam van doorgaans ongeveer 30 cm breedte met korte licht gebogen tanden, bevestigd aan een lange steel. Bedoeld is hier het algemene stuk gereedschap dat met name in de moestuin en op het erf wordt gebruikt voor de vele boven opgesomde doeleinden. Specifieke harken met eigen benamingen komen in het lemma Bijzondere Harken aan bod. [N 18, 94; JG 1a, 1b, 2c; A 2, 44; A 28, 1a; A 34, 2a; L 1, a-m; L B2, 239; Lu 6, 1a; S 12; Gwn 8, 4; monogr.; add uit N 14, 97b; N 15, 4; N 18, 93 en 95; N J, 5]
I-5
|
| 33309 |
harken, werken met de hark |
reken:
rē̜kǝ (L360a Gerdingen)
|
Zie de toelichting bij het lemma Hark, Algemeen. Object van kleinmaken is: kluiten, harde grond; object van zuivermaken is: het bed, de tuin. [JG 1a, 1b; A 28, 1b; L 1, a-m; Lu 6, 1b; S 12; monogr.; add. uit N 15, 3]
I-5
|
| 17780 |
hart |
hart:
hart (L360a Gerdingen)
|
hart [ZND m]
III-1-1
|
| 22758 |
harten in het kaartspel |
harten:
harte (L360a Gerdingen)
|
Harten: Harten is troef (kaartspel). [ZND 42 (1943)]
III-3-2
|
| 21531 |
hebben |
hebben:
hebə (L360a Gerdingen)
|
hebben [ZND A1 (1940sq)]
III-3-1
|
| 18998 |
helpen |
helpen:
heͅlpə (L360a Gerdingen)
|
helpen [ZND A1 (1940sq)]
III-1-4
|
| 19915 |
hemel |
hemel:
heməl (L360a Gerdingen),
hēməl (L360a Gerdingen)
|
Hemel. [ZND 01 (1922)], [ZND A1 (1940sq)]
III-3-3
|
| 27358 |
hennep |
hennep:
hɛnǝp (L360a Gerdingen)
|
Cannabis sativa L. De tot een paar meter hoog opgroeiende eenjarige plant met getande zesvingerige bladeren. Van de vezels vervaardigt men touw en grof linnen voor zeilwerk. Het zaad is oliehoudend en wordt ook wel als vogelvoer gebruikt. Hennep is een tweehuizige plant, zodat men kan spreken van mannelijke en de vrouwelijke planten. De mannelijke (Cannabis sativa mas L.) groeit aanvankelijk harder, maar sterft ook eerder af. Hij is tengerder dan de vrouwelijke en levert alleen vezels. De vrouwelijke (Cannabis sativa foemina L.) is veel forser, draagt het zaad en levert de beste vezels. Door het forse uiterlijk van de vrouwelijke plant wordt deze vaak aangezien voor de mannelijke. In dit lemma worden onder A. eerst de algemene benamingen gegeven. Voor zover bekend volgen onder B. de benamingen voor de vrouwelijke en onder C. die voor de mannelijke hennep. Zie Brok 1973 en 1984. [A 49, 14a en 14b; L A1, 91; L 1, a-m; L 1u, 87; L 15, 6; Wi 52; S 13; monogr.; add. uit JG 1d]
I-5
|
| 34145 |
herkauwen |
neringen:
nēreŋǝ (L360a Gerdingen)
|
Het eerst niet of nauwelijks gekauwde, in de voormaag gedeeltelijk verteerde voedsel opnieuw verwerken. Zie afbeelding 7. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 4, 13; L 14, 26; L 14, 88; L 20, 13; S 13; monogr.]
I-11
|