| 21840 |
brassen |
erop los leven:
d⁄rop los lèève (Q018p Geulle)
|
woest en wild leven, met veel cafés bezoeken [wilden] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 34080 |
brede tanden |
brede tanden:
brɛi̯ tan (Q018p Geulle)
|
Blijvend gebit na de wisseling. [N 3A, 108c]
I-11
|
| 29950 |
breekhamer |
vuisthamer:
vūshāmǝr (Q018p Geulle)
|
Metselaarsgereedschap dat wordt gebruikt voor het behakken van metselstenen. De kop van de breekhamer heeft doorgaans een dik vierkant uiteinde en een verticale, spits toelopende staart waarmee gekapt wordt. Zie ook afb. 11. [N 30, 18a]
II-9
|
| 27378 |
breekijzer |
koudbeitel:
kawt˱bęjtǝl (Q018p Geulle)
|
Vierkante, naar onderen plat uitgesmede beitel van staal of van gehard of verstaald ijzer die dient voor het slopen van hout- of metselwerk. Voor zwaar sloopwerk zijn er ook ronde uitvoeringen van dit werktuig, 70 tot 80 cm lang, met plat uitgesmeed einde. Zie voor een afbeelding van het breekijzer ook Wld ii.9, pag. 17, lemma "steenbeitel". [N 33, 114; N 53, 43a]
II-11
|
| 18392 |
bretel |
help:
hélpe (Q018p Geulle)
|
bretels, stel schouderbanden om de broek op te houden [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 21205 |
briefkaart |
briefkaart:
breefkaart (Q018p Geulle)
|
de kaart waarop men tegen lager tarief dan voor brieven correspondentie kan voeren [briefkaart, brievenkaart, postkaart, kaartbrief] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 34600 |
bril |
bred:
brēt (Q018p Geulle)
|
Verzwaard, dwars sluithout waardoor de vregelpaal gestoken werd. De vregelpaal is een boom die overlangs in de bak van de hoogkar ligt en die, samen met de vregelstok en het bindtouw, gebruikt wordt om het hooi vast te zetten (voor meer uitleg zie WLD I.3, onder de lemmata touw om het hooi vast te sjorren, vregelpaal en vregelstok). Zoals op de kaart duidelijk blijkt, is dit systeem vooral in gebruik in de streken met de meest vruchtbare grond, m.n. in het Maasland en in het zuidoosten van Haspengouw. [N 17, 14b; JG 1b; JG 2c]
I-13
|
| 28468 |
broed aanzetten |
broed aanzetten:
brōt ānzętǝ (Q018p Geulle)
|
Begin van vorming van het broednest. De koningin legt bevruchte en onbevruchte eieren in de cellen. Uit de bevruchte eieren komen de werkbij en de koningin of moer, uit de onbevruchte de dar. [N 63, 18]
II-6
|
| 19245 |
broeden |
bedenken:
bedènke (Q018p Geulle),
uitbroeden:
oetbreuje (Q018p Geulle)
|
ontwerpen, uitdenken, gezegd van bijv. een plan, een aanslag [beramen, braaien, broeden] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 34499 |
broeden, op eieren zitten |
broeden:
brø̄i̯ǝ (Q018p Geulle)
|
[N 19, 45; N 19, 44d; Vld.; S 5; L 1a-m; L 22, 22; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|