| 17937 |
vlug lopen |
dabber lopen:
dabər loəpə (P175p Gingelom),
rekken:
reͅkkə (P175p Gingelom),
sprinten:
sprentə (P175p Gingelom),
spurten:
spyrtə (P175p Gingelom, ...
P175p Gingelom)
|
lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)] || lopen: snel lopen [rekke, dabbere, op ne steile gaon] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 34016 |
vlugger |
allez:
alɛ (P175p Gingelom)
|
Voermansroep om het paard sneller te doen gaan. [N 8, 95g]
I-10
|
| 33867 |
vocht afscheiden |
afsmijten:
afsmɛ̄tǝ (P175p Gingelom)
|
[N 8, 45, 46 en 48]
I-9
|
| 33874 |
vochtafscheiding uit de tepels als teken van zwangerschap |
(ze heeft) nopjes:
nø̜pkǝs (P175p Gingelom)
|
Er zijn diverse uitdrukkingen ter aanduiding van de komende geboorte van het veulen. De eerste tekenen die op een naderende geboorte wijzen, zijn de volgende: de merrie wordt onrustig en drentelt door haar stal, terwijl ze regelmatig tekenen van krampen en pijn (weeën) vertoont. De hars die zich aan de spenen heeft gevormd, druipt er nu af en de banden zijn los, d.w.z. de spieren aan beide zijden van de staartwortel zijn slap. [N 8, 51]
I-9
|
| 33229 |
voederbieten |
bieten:
bīǝtǝ (P175p Gingelom),
groenhals:
grȳnals (P175p Gingelom),
koebieten:
kā[bieten] (P175p Gingelom),
lügebieten:
lȳgǝbitǝ (P175p Gingelom),
voederbieten:
vui̯ǝr[bieten] (P175p Gingelom)
|
Beta vulgaris L. subsp. vulgaris. De algemene benaming van de bieten die gekweekt worden om als veevoeder te worden gebruikt. De voederbiet groeit grotendeels boven de grond, in tegenstelling tot de suikerbiet waarvan alleen de bladerkruin boven de grond uitkomt. De plant gedijt het best op losse vochthoudende zandgrond en verdraagt zware stalmest- of gierbemesting. Het is vanouds een in Limburg veel verbouwd veevoeder dat in het eigen gemengde bedrijf werd benut. Voor de fonetische documentatie van het tweede woorddeel in de samenstellingen zoals voederbieten, waarvan dat tweede element ook als enkelvoudig woord in het lemma voorkomt, zie onder dat enkelvoudig woord, i.c. bieten. In de vragenlijsten is steeds naar de meervoudsvorm gevraagd. [N 12, 38; N 12A, 1; JG 1a, 1b, 1d, 2b, 2c; A 13, 2b; L 43, 4b; monogr.]
I-5
|
| 33268 |
voederwikke |
krukken:
krø̜kǝ (P175p Gingelom)
|
Vicia sativa L. subsp. sativa. Een tot 1 meter hoge klimmende plant met en vrij stevige stengel, veervormige blaadjes, rood- blauwpaarse lipvormige bloemen en boonachtige vruchtjes. De plant bloeit van mei tot juli en wordt vooral op zandgronden als voedergewas geteeld. Vergelijk ook het lemma Vogelwikke [N Q, 1a; N 11A, 29d; JG 1a, 1b; monogr.; add. uit N P, 23 en 24]
I-5
|
| 20483 |
voedsel |
eten:
ete (P175p Gingelom)
|
eten (znw.) [ZND 44 (1946)]
III-2-3
|
| 34280 |
voer |
voeder:
fui̯ǝr (P175p Gingelom)
|
Veevoer. De samenstelling van dit voer is vevarieerd. Afval van hooi en stro, wortels van gras en graan, soorten zaad, zemelen en meel kunnen ingrediënten zijn. [N 5A II, 64a en 64b; RND 97; S 41; L 28, 45; JG 1d; monogr.]
I-11
|
| 28326 |
voerman |
knecht:
knɛxt (P175p Gingelom),
voerman:
vȳrman (P175p Gingelom)
|
Persoon die een ingespannen paard bestuurt of ment. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-10
|
| 34288 |
voerschep |
scheppan:
sxøppan (P175p Gingelom)
|
Schep zonder steel om voer uit de koe- of varkensketel te scheppen. [N 18, 9a en 132; JG 1a, 1b]
I-11
|