| 19492 |
vaatdoek |
schotelplag:
sjoëtelplak (Q193p Gronsveld)
|
vaatdoek
III-2-1
|
| 28963 |
vademen |
invamen:
invɛ̄mǝ (Q193p Gronsveld)
|
Een draad door het oog van een naald halen. In dit lemma zijn de objecten draad, garen, draad garen, vaam, vaam garen niet gedocumenteerd. [N 59, 68; N 62, 10; L 8, 29; L B1, 76; MW; monogr.]
II-7
|
| 20330 |
vader |
oude:
awwe (Q193p Gronsveld),
pa:
ba (Q193p Gronsveld),
pa (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld),
pap:
pap (Q193p Gronsveld),
vader:
vajjer (Q193p Gronsveld),
cf. WNT s.v. "vaar (I)"(samengetrokken vorm van vader). Zie WNT s.v. "vader"waarin "vaaier"als bijvorm gegeven wordt (met overgang d > j )
vaajer (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld)
|
(vader;) Hoe wordt de vader door de kinderen aangesproken? [DC 05 (1937)] || papa || vader || vader (gemeenzaam) || vader; (Hoe wordt de vader door de kinderen aangesproken?) [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 18949 |
vagebond |
landloper:
laandlueper (Q193p Gronsveld)
|
een persoon zonder vaste woonplaats en zonder middelen van bestaan, vaak met een slecht gedrag [vagebond, kreugekruier, skoefel] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 33795 |
vagina, geslachtsorgaan van de merrie |
lijf:
lif (Q193p Gronsveld)
|
Het uitwendig zichtbare geslachtsdeel. [JG 1a, 1b; N 8, 35, 39b en 40]
I-9
|
| 30177 |
vakwerkbouw |
pleisterwerk:
plīstǝrwęrǝk (Q193p Gronsveld),
vakwerk:
vakwęrǝk (Q193p Gronsveld)
|
Bouwwijze die zich kenmerkt door het feit dat het muurwerk ervan is samengesteld uit een geraamte van staande, liggende en soms ook diagonaal lopende houten balken. Zie ook afb. 46. Bij de vakwerkbouw ging men als volgt te werk. Rechtop in de grond plaatste men ruw behakte, houten balken langs de hele omtrek van het te bouwen huis. Daar tussenin spande men regels, horizontaal lopende balken. Tussen deze regels werd een vlechtwerk van latten en twijgen bevestigd. Hierover smeerde men vervolgens een laag leem waardoor koemest, strohaksel en in een aantal plaatsen ook varkens- of mensenhaar was gemengd. Nadat deze eerste leemlaag was gedroogd, werd meestal nog een tweede laag aangebracht, die glad werd afgewerkt. Wanneer ook deze laag droog was, werd het geheel met kalk gewit. In plaats van een vlechtwerk werd ook wel metselwerk tussen de balken aangebracht. De balken werden in een aantal plaatsen zwart geverfd. In Q 208 noemde men dit: 'zwarten' ('šw'tsǝ'). Het onderste gedeelte van de muren, in Q 121 'sokkel' ('zǫkǝl') genoemd, werd met teer zwart gemaakt. Sommige invullers (bijvoorbeeld uit Q 20 en Q 113) vermelden ook het gebruik van een natuur- of bakstenen fundament waarop het raamwerk werd geplaatst. In Q 20 werd zo'n gemetselde fundering met de term 'gezwel' ('gǝšw'l', mv. 'gǝšw'ldǝr') en in Q 196 en Q 196a met 'gescheut' ('gǝšø̄j') aangeduid. Volgens Lochtman (pag. 28) was het nadeel van dit soort behuizingen dat er zich vaak wandluizen in de leem nestelden. In Q 121 werden dergelijke huizen dan ook geringschattend 'wantsenboeden' ('wantsǝbūdǝ') genoemd. [N 31, 45a; N 4A, 52f; monogr.; Vld]
II-9
|
| 21968 |
valdeur aan duiventil |
dreng:
dreng (Q193p Gronsveld)
|
Gebogen draden waardoor de duiven het hok wel binnen kunnen komen maar er niet meer uit kunnen.
III-3-2
|
| 19489 |
valgordijn, rolgordijn |
store (fr.):
staor (Q193p Gronsveld),
valgordijn:
valgordyn (Q193p Gronsveld)
|
bep. gordijn || rolgordijn
III-2-1
|
| 19051 |
vals |
vals:
vaals (Q193p Gronsveld)
|
vals
III-1-4
|
| 22333 |
vals spel |
foetelarij:
foetelerij (Q193p Gronsveld)
|
Oneerlijk spel, het valsspelen [hernij, aarzak, haarzakkerij, aaszakkerij]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|