| 33693 |
vredewis |
vreewis:
vrēi̯wɛš (Q193p Gronsveld)
|
Bosje stro, gras of iets dergelijks op een stok of tak gebonden, en geplaatst op akkers en weiden, om aan te geven dat deze niet meer toegankelijk zijn o.a. voor weidend vee of jagers. [N M, 26; L 32, 80; monogr.]
I-8
|
| 32943 |
vregelpaal |
treuil (fr.):
trø̜̄l (Q193p Gronsveld)
|
In de Kempen en in het zuid-oosten van het onderzoeksgbied wordt een tweede boom voor het vastzetten van het hooi op de kar gebruikt. Deze vregelpaal is (doorgaans draaibaar) onder in de bak van de hoogkar gemonteerd en loopt door het midden van het verzwaarde dwarse sluithout, de bril. Het bindtouw werd dan om deze vregelpaal heengeslagen en daarna werd deze door middel van een stok of knuppel, de vregelstok, aangedraaid. Zie ook de toelichting bij het lemma ''vregelstok'' en afbeelding 15. De foto''s van afbeelding 15 zijn genomen in Mechelen aan de Maas (Q 9). [N 17, 14a; JG 1d, 2c; monogr.]
I-3
|
| 32944 |
vregelstok |
vregel:
vręi̯gǝl (Q193p Gronsveld),
vregelhout:
vregelhout (Q193p Gronsveld)
|
De stok waarmee de vregelpaal wordt aangedraaid of waarmee het bindtouw als een knevel kan worden aangespannen; zie de toelichting en de afbeelding bij het lemma ''vregelpaal''. Voor enkele opgaven is niet vast te stellen of de lange vregelpaal of de korte vregelstok is bedoeld; ze staan achterin het lemma bijeen. [N 17, 14c; JG 1d, 2c; add. uit N 17, 140; monogr.]
I-3
|
| 19341 |
vreugde |
plezier:
plezeer (Q193p Gronsveld),
spa (du.):
sjpats (Q193p Gronsveld)
|
een gevoel van blijdschap in het algemeen [plezier, lol, vreugd] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 20294 |
vriend |
kameraad:
kammeraod (Q193p Gronsveld),
vriend:
vr"nt (Q193p Gronsveld),
vreund (Q193p Gronsveld)
|
vriend of vriendin in het algemeen [kameraad, gespan, makker] [N 85 (1981)] || vriend(in) [RND]
III-3-1
|
| 18852 |
vriendelijk |
vriendelijk:
vreuntelik (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld)
|
vriendelijk || welgezind tegenover andere mensen, vriendelijk [gemeen, braaf] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 25203 |
vriesweer |
vriesweer:
vros wèer (Q193p Gronsveld),
wreed:
vriej (Q193p Gronsveld)
|
vriezend weer, koud en droog [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25200 |
vriezenx |
bakken:
bakke (Q193p Gronsveld),
vriezen:
vreeze (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld)
|
vriezen [bieberen, bikken] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 20316 |
vrijgezel |
jonkman:
joonkmaan (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld),
oude hoer:
aw hoére (Q193p Gronsveld),
oude jongedochter:
’n aw joûng dochter (Q193p Gronsveld)
|
vrijgezel || vrijgezel; ongehuwde man [patriara, wicht, vrijgezel] [N 86 (1981)] || vrijster (een oude -)
III-2-2
|
| 20276 |
vroedvrouw |
wijsvrouw:
weisvrouw (Q193p Gronsveld),
wysvroûw (Q193p Gronsveld)
|
hoe heet de baker of vroedvrouw? [DC 05 (1937)] || vroedvrouw
III-2-2
|