e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Gronsveld

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vredewis vreewis: vrēi̯wɛš (Gronsveld) Bosje stro, gras of iets dergelijks op een stok of tak gebonden, en geplaatst op akkers en weiden, om aan te geven dat deze niet meer toegankelijk zijn o.a. voor weidend vee of jagers. [N M, 26; L 32, 80; monogr.] I-8
vregelpaal treuil (fr.): trø̜̄l (Gronsveld) In de Kempen en in het zuid-oosten van het onderzoeksgbied wordt een tweede boom voor het vastzetten van het hooi op de kar gebruikt. Deze vregelpaal is (doorgaans draaibaar) onder in de bak van de hoogkar gemonteerd en loopt door het midden van het verzwaarde dwarse sluithout, de bril. Het bindtouw werd dan om deze vregelpaal heengeslagen en daarna werd deze door middel van een stok of knuppel, de vregelstok, aangedraaid. Zie ook de toelichting bij het lemma ''vregelstok'' en afbeelding 15. De foto''s van afbeelding 15 zijn genomen in Mechelen aan de Maas (Q 9). [N 17, 14a; JG 1d, 2c; monogr.] I-3
vregelstok vregel: vręi̯gǝl (Gronsveld), vregelhout: vregelhout (Gronsveld) De stok waarmee de vregelpaal wordt aangedraaid of waarmee het bindtouw als een knevel kan worden aangespannen; zie de toelichting en de afbeelding bij het lemma ''vregelpaal''. Voor enkele opgaven is niet vast te stellen of de lange vregelpaal of de korte vregelstok is bedoeld; ze staan achterin het lemma bijeen. [N 17, 14c; JG 1d, 2c; add. uit N 17, 140; monogr.] I-3
vreugde plezier: plezeer (Gronsveld), spa (du.): sjpats (Gronsveld) een gevoel van blijdschap in het algemeen [plezier, lol, vreugd] [N 85 (1981)] III-1-4
vriend kameraad: kammeraod (Gronsveld), vriend: vr"nt (Gronsveld), vreund (Gronsveld) vriend of vriendin in het algemeen [kameraad, gespan, makker] [N 85 (1981)] || vriend(in) [RND] III-3-1
vriendelijk vriendelijk: vreuntelik (Gronsveld, ... ) vriendelijk || welgezind tegenover andere mensen, vriendelijk [gemeen, braaf] [N 85 (1981)] III-1-4
vriesweer vriesweer: vros wèer (Gronsveld), wreed: vriej (Gronsveld) vriezend weer, koud en droog [N 22 (1963)] III-4-4
vriezenx bakken: bakke (Gronsveld), vriezen: vreeze (Gronsveld, ... ) vriezen [bieberen, bikken] [N 22 (1963)] III-4-4
vrijgezel jonkman: joonkmaan (Gronsveld, ... ), oude hoer: aw hoére (Gronsveld), oude jongedochter: ’n aw joûng dochter (Gronsveld) vrijgezel || vrijgezel; ongehuwde man [patriara, wicht, vrijgezel] [N 86 (1981)] || vrijster (een oude -) III-2-2
vroedvrouw wijsvrouw: weisvrouw (Gronsveld), wysvroûw (Gronsveld) hoe heet de baker of vroedvrouw? [DC 05 (1937)] || vroedvrouw III-2-2