| 34541 |
een ei afpellen |
schaal dervan afdoen:
šǭl dǝvān ǭfdun (Q193p Gronsveld),
schellen:
šęlǝ (Q193p Gronsveld)
|
Een ei van de schaal ontdoen. [N 19, 55b; A 39, 9b]
I-12
|
| 34534 |
een ei schouwen |
schouwen:
šǫu̯ǝ (Q193p Gronsveld)
|
Men schouwt een ei om na te gaan of het bevrucht is en of het nog goed is voor consumptie. Men doet dit door het ei naar het licht te houden. Ook kan men controleren of het ei goed is door het in water te leggen. Als het zinkt, is het goed. [N 19, 56]
I-12
|
| 32747 |
een geerakker ploegen |
kortvoren:
voor de vraag of dit woordtype voor de volgende plaatsen beschouwd moet worden als werkwoord dan wel als meervoudig substantief zie men ook het vorige lemma
[kortvoren] (Q193p Gronsveld),
kortvoren uitvaren:
[kortvoren] ūt˲vǭrǝ (Q193p Gronsveld)
|
Afhankelijk van de gebruikte ploeg en de gevolgde ploegwijze kan de geer van een trapeziumvormige akker op verschillende manieren worden geploegd. Wordt de akker met een wentel- of een keerploeg bewerkt, dan kan men a) met de geer beginnen en dan - schuin tegen de geervoren aan - de lange voren ploegen, of b) met de lange voren beginnen en op de overblijvende geer korter wordende voren ploegen, waarbij tenslotte - schuin op de geervoren - nog enige lange sluitvoren worden geploegd. Op een uiteen te ploegen geerakker ploegt men vanaf de zijkanten eerst de lange voren, totdat men de in midden uitgezette geer bereikt. Daar ploegt men dan korter wordende voren, die in het midden (waar men moest keren) worden aangevuld met een aantal lange sluitvoren. Wordt die geerakker het jaar daarop bijeengeploegd, dan ploegt men in het midden eerst het daar uitgezette geerstuk bijeen; daarop laat men dan de lange voren volgen. Als een trapeziumvormige akker geploegd kan worden in voren die in dezelfde richting lopen als de evenwijdige korte en lange zijde van het stuk, hoeft men geen geer te ploegen. Voor het([...)-gedeelte van sommige varianten zie men het vorige lemma. [N 11, 64; N 11A, 126a + b + c + d; JG 1a + 1b; monogr.; A 33, 9 add.]
I-1
|
| 25600 |
een gleuf aanbrengen in het deegbrood |
knippen:
knippen (Q193p Gronsveld)
|
Met de schaar of het mes een gleuf aanbrengen in het deegbrood. Volgens de informant van L 330 wordt dit "knippen" gedaan om het rijzen te bevorderen bij slechte deeg. [N 29, 44a]
II-1
|
| 20131 |
een hond vleien |
keuren:
Gronsveld Wb
këure (Q193p Gronsveld)
|
Hoe noemt u een hond vleien (fluren, flemen) [N 83 (1981)]
III-2-1
|
| 19855 |
een huis huren |
huren:
heure (Q193p Gronsveld),
hören (Q193p Gronsveld)
|
een huis huren [DC 35 (1963)] || huren
III-2-1
|
| 20508 |
een kater hebben |
een kater hebben:
⁄nne käoter hebbe (Q193p Gronsveld)
|
kater hebben; Hoe noemt U: Zich niet lekker voelen de dag na een flinke drinkpartij (een kater hebben) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 20175 |
een kind op de arm dragen |
pungelen:
pungele (Q193p Gronsveld)
|
een kind op de arm dragen [peizen] [N 87 (1981)]
III-2-2
|
| 17887 |
een kuil graven |
een lok maken:
e loëk mäoke (Q193p Gronsveld)
|
kuil, Een ~ maken (dappen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 19112 |
een lastig karakter hebbend |
sakker:
Vraag 383 is dubbel (dus 2 x 97 moet nog worden opgesplitst in twee lemmata: "persoon met een lastig karakter"; "een niet gemakkelijk, lastig karakter hebbend
sakker (Q193p Gronsveld)
|
een lastig moeilijk karakter hebbend [niepoter, nietprut, kummelij] [N 85 (1981)]
III-1-4
|