| 19588 |
roompot |
roompot:
rø̜̄u̯mpǫt (L366p Gruitrode)
|
Stenen pot waarin men de room bewaart. [N 12, 59; A 7, 15; JG 1d, 2c; monogr.]
I-11
|
| 34243 |
roomschotel |
teil:
tē̜i̯l (L366p Gruitrode)
|
Aarden schotel waarin men de versgemolken melk enige tijd laat staan, totdat de room bovendrijft. Vergelijk ook het lemma ''aarden pot'' in wld II.8, blz. 25-26. [N 12, 60; JG 1c, 2c; add. uit N 5A (I]
I-11
|
| 18100 |
roos (rode uitslag) |
zweetbrand:
zweetbrand (L366p Gruitrode)
|
huiduitslag, Rode ~ met jeuk (roos, bresil, zomerbrand). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 20084 |
roos (rosa) |
roosje:
dim.
riêske (L366p Gruitrode)
|
roos
III-2-1
|
| 20537 |
roosteren |
roosteren:
ruustere (L366p Gruitrode, ...
L366p Gruitrode),
rūūstere (L366p Gruitrode)
|
gesneden brood roosteren || op een rooster braden || roosteren; Hoe noemt U: Op een rooster braden (roosteren, horsen, hersen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 26668 |
rosmolen |
mange (fr.):
ps. omgespeld volgens Frings. (vr.).
manēzi* (L366p Gruitrode),
manège (fr.):
mǝnē.zi (L366p Gruitrode)
|
De oudste machine die voor het dorsen werd gebruikt. Een paard leverde hier de drijfkracht. Algemeen wordt onder manège een constructie verstaan bestaande uit een vertikale as die door een horizontale boom, waar een paard is voorgespannen, in beweging wordt gebracht. Door middel van een kardan-koppeling wordt die draaiende beweging doorgegeven aan een horizontale as die door de wand van de schuur naar een machine werd geleid en deze aandrijfkracht leverde. In dit geval wordt door de rosmolen een trommel aangedreven waarin de halmen gedorst werden. Vergelijk ook het lemma ''rosmolen'' in de aflevering over de molenaarsterminologie, wld II,3, blz. 163.' [N 14, 7; JG 1a, 1b; monogr.] || dorsmachine: draaiend wiel met boom dat door een trekpaard wordt voortgedreven om de dorsmachine te doen werken [N 14 (1962)]
I-4, I-7
|
| 33534 |
rot, van fruit |
gemaaisteekt:
gemaaisteekt (L366p Gruitrode)
|
aangestoken, door rotting ontstioekn fruit
I-7
|
| 33583 |
rotten, van fruit |
schrimpen:
sjrimpe (L366p Gruitrode)
|
verschrompelen
I-7
|
| 17767 |
rug |
rug:
reg (L366p Gruitrode),
règ (L366p Gruitrode),
ręq (L366p Gruitrode)
|
de rug [ZND 29 (1938)] || rug [ZND m] || Zie afbeelding 2.29. [JG 1a, 1b; N 8, 12]
I-9, III-1-1
|
| 32882 |
rug van het blad van de zeis |
rug:
ręq (L366p Gruitrode)
|
De opstaande stevige rand aan de buitenzijde van het blad van de zeis. Zie afbeelding 5, nummer 5. [N 18, 68e; JG 1a, 1b]
I-3
|