| 17866 |
opschuiven |
opschuiven:
opschûve (Q203p Gulpen),
opsjuve (Q203p Gulpen)
|
Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 25480 |
opslagplaats voor brood |
broodskamer:
bruǝtskāmǝr (Q203p Gulpen)
|
Het kan hier gaan om een aparte ruimte voor het opslaan van brood. Daarop wijzen woordtypen als "broodkamer", "broodmagazijn", "broodhok". De informant van L 270 vermeldt inderdaad dat het een ruimte is aansluitend naast de bakkerij. Andere woordtypen als "broodrek", "lader", "broodschap" duiden erop dat deze opslagplaats niet perse een apart vertrek hoeft te zijn. [N 29, 105d; N 29, 105e]
II-1
|
| 19290 |
opspelen |
opspelen:
opsjpeële (Q203p Gulpen),
schelden:
sjelle (Q203p Gulpen),
schobben:
sjoebe (Q203p Gulpen)
|
zeer boos uitvallen [sjamfoeteren, opspelen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 30694 |
opsteekladder |
koordledder:
kǭǝtlø̜dǝr (Q203p Gulpen)
|
Ladder die met behulp van metalen haken met één of meer delen verder verlengd kan worden. [N 67, 63e]
II-9
|
| 32936 |
opsteker |
opsteker:
ǫpštē̜kǝr (Q203p Gulpen),
ǫpštɛ̄kǝr (Q203p Gulpen)
|
Degene die de schoven met de gaffel,opsteekt naar de tasser op de wagen. Vergelijk de toelichting bij het lemma ''opsteken'' (5.1.3) en het lemma ''opsteker'' (5.1.6) in aflevering I.3, van hooi op de oogstkar. [N 15, 40; monogr.; add. uit JG 1a, 1b] || Degene die het hooi met de oogstgaffel opsteekt naar de optasser op de wagen. [N 14, 121a; A 34, 3a]
I-3, I-4
|
| 32938 |
optassen, vouwen |
opladen:
opladen (Q203p Gulpen)
|
Het eigenlijke laden van het hooi op de wagen. Vooral op de Kempense ladderkarren, zonder dichte zijschotten (zie het lemma ''hooikar'') is dit laden een zorgvuldig karwei: de bussels hooi worden dan met een draaiende slag, een "vouw", vast tegen elkaar aan gestapeld. Om praktische redenen moest er met zorg geladen worden: er moest immers zoveel mogelijk hooi op de wagen geladen worden; maar ook om redenen van beroepstrots: een goedgeladen oogstwagen is de trots van de boer. Om een slechtgeladen wagen zal hij worden bespot. [N 14, 120; A 34, 6]
I-3
|
| 32939 |
optasser |
bermer:
bɛrmǝr (Q203p Gulpen)
|
Degene die, staande op de kar, het hooi van de opsteker aanneemt en het er opstapelt. [N 14, 121b; A 34, 3b]
I-3
|
| 33730 |
optilbaar hek |
barrier:
brēr (Q203p Gulpen),
poort:
pōt (Q203p Gulpen)
|
Het niet draaiend maar uitneembaar hek aan de ingang van een wei. [N 14, 68b; A 25, 5e; monogr.]
I-8
|
| 17900 |
optillen |
heven:
hèève (Q203p Gulpen),
opheven:
ophèeve (Q203p Gulpen),
oplichten:
oplichte (Q203p Gulpen),
opluchte (Q203p Gulpen)
|
(Op)heffen, tillen: in de hoogte heffen (beuren, heffen, tillen, lichten). [N 84 (1981)] || heffen, tillen [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 30631 |
opverven |
vlot verslijten:
flǫt ˲vǝršlītǝ (Q203p Gulpen)
|
Het snel verslijten van een kwast. [N 67, 31c]
II-9
|