| 25187 |
rijp vormen, rijpen |
rijmen:
rimən (L286p Hamont)
|
vriezen zodanig dat zich rijm op de bomen vormt [rouwvorsten, rijmen] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25186 |
rijp, rijmx |
ijzel:
hīzəl (L286p Hamont, ...
L286p Hamont),
īzəl (L286p Hamont)
|
rijm (rijp, ijzel) [ZND 06 (1924)] || rijm, bevroren dauw of nevel die zich afzet op de takken [waterrijm, roevros] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 33509 |
rijshout, bonenstaak |
boonstaak:
bwənstāk (L286p Hamont),
erwtenrijs:
erteries (L286p Hamont),
ɛrtərizər (L286p Hamont)
|
[ZND 23 (1937)]Erwtenrijzers, twijgen waartegen bepaalde erwten groeien [N P (1966)], [ZND 06 (1924)]
I-7
|
| 20603 |
rijstebrij |
rijstepap:
Syst. Frings
rizəpap (L286p Hamont, ...
L286p Hamont)
|
Rijstebrij (pötjesbulling?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 20737 |
rijstevlaai |
rijstevlaai:
Syst. Frings
rīstəvlōͅi̯ (L286p Hamont),
rīzəvlōͅi̯ (L286p Hamont)
|
Vla bedekt met spijs van rijst [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 34643 |
rijtuig |
rijtuig:
ręi̯tȳx (L286p Hamont),
vierwieler:
virwildǝr (L286p Hamont),
voiture:
vu̯atȳr (L286p Hamont),
vǝtȳǝr (L286p Hamont),
vɛtyrǝ (L286p Hamont),
voiture-tje:
vu̯atyrkǝ (L286p Hamont),
wagen:
wāgǝ (L286p Hamont)
|
Personenvoertuig, waarbij niet de huifkar bedoeld wordt. Gezien het feit dat het hier om zaken gaat die reeds lang verdwenen zijn, is de verwarring rond de dialecttermen groot. Dit lemma is samengesteld uit de antwoorden op algemene vragen als "hoe noemt u een tweewielig rijtuig" die geen betrekking hebben op een specifieke soort. Ook de meer algemene antwoorden die in N 101 bij de vragen naar bepaalde soorten rijtuigen opgegeven werden, zijn hier verwerkt. De veel voorkomende opgaven "koets" en "sjees", de bekendste vier- en tweewielige rijtuigen, zijn in de betreffende lemmata opgenomen. [N 101, 1-14; N G 51; L 1 a-m; L 28, 24; L 36, 70; LA 288; S 18, 30; Wi 16; monogr]
I-13
|
| 33978 |
rijzadel |
rijzadel:
ręi̯zǭǝl (L286p Hamont)
|
Zadel dat gebruikt wordt bij het berijden van een paard. [JG 1a, 1b]
I-10
|
| 33084 |
rijzen, uit de aren vallen |
rijzen:
rā̯zǝ (L286p Hamont),
ruizelen:
rȳzǝlǝ (L286p Hamont)
|
Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.]
I-4
|
| 17599 |
rimpels |
rimpels:
reempels (L286p Hamont),
rimpels (L286p Hamont, ...
L286p Hamont),
rīmpels (L286p Hamont)
|
rimpels (in het gezicht) [ZND 41 (1943)]
III-1-1
|
| 18396 |
ring |
ring:
enREng--V (L286p Hamont),
rēŋk (L286p Hamont)
|
ring [GTP]
III-1-3
|