20997 |
voos |
voos:
vōēë.s (Q002p Hasselt)
|
voos
III-2-3
|
33175 |
vorentrekker |
hoogploeg:
hixplyx (Q002p Hasselt),
vorentrekker:
vørǝtrẽ̜kǝr (Q002p Hasselt)
|
Het gereedschap, een soort hak met een pijlpuntig blad, om pootvoren te trekken. In sommige gevallen, zoals in lijst N 18, werd aan de zegslieden het gevraagde gereedschap alleen getoond op een tekening en werd hun gevraagd het stuk gereedschap te benoemen. In andere gevallen, zoals in lijst N 12 over de aardappelteelt, werd een stuk gereedschap omschreven en werd het doel aangegeven. De opgaven die deze verschillende vragen opgeleverd hebben zijn niet altijd eenduidig te onderscheiden. In dit geval van de vorentrekker blijkt uit de antwoorden dat men het gereedschap en met name de grotere exemplaren, ook kan gebruiken om aan te aarden. Zodoende lopen de termen van dit lemma gedeeltelijk parallel met die uit paragraaf 3. Zie derhalve ook de lemmaɛs Aardaardhak, Aanaardploeg en Aanaardhandploeg [N 18, 43; monogr.]
I-5
|
19712 |
vork |
verket:
føͅrkeͅt (Q002p Hasselt),
fərkēͅt (Q002p Hasselt),
fərkeͅt (Q002p Hasselt),
vərkeͅt (Q002p Hasselt),
Verklw. ferkètsje
ferkèt (Q002p Hasselt),
vork:
veͅ.rək (Q002p Hasselt)
|
eetvork || vork (bij het eten gebruikt) [ZND 16 (1934)] || vork (bij het eten) [ZND B1 (1940sq)]
III-2-1
|
34611 |
vork van de wagen |
vork:
vę.rǝk (Q002p Hasselt)
|
Het geheel van de twee schuin naar achter lopende balken die boven het asblok bevestigd zijn en waartussen aan de voorzijde de dissel is geplaatst. Deze balken maken deel uit van het voorstel van de langwagen. [N 17, 44b; N G, 70e; JG 1b; JG 1d]
I-13
|
19573 |
vorkenblok |
verkettenblok:
m.
vərkētəbloͅk (Q002p Hasselt)
|
blok waarin vorken worden bewaard [N 20 (zj)]
III-2-1
|
25202 |
vorst, het vriezen |
gevreur:
tgəvrēr (Q002p Hasselt),
gevreurte:
gevreerte (Q002p Hasselt),
(o.)
gəvrērtə (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
vreer:
vreer (Q002p Hasselt),
vriezen, het -:
t vrēizə (Q002p Hasselt),
tfrēͅizə (Q002p Hasselt)
|
vorst (vriezend weer) [ZND B2 (1940sq)] || vorst, het vriezen || vorst, het vriezen [gevreur] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
29897 |
vorstpan |
vorstpan:
vǫspan (Q002p Hasselt)
|
Halfronde pan waarmee de nokken en hoekkepers van het dak worden bedekt; ook de soortgelijke pan voor de afdichting van de nok of de naden van het dakschild van een rieten dak. Vorstpannen worden met spijkers op de dakruiters vastgezet en met specie aan elkaar bevestigd. In Q 77b werd niet met vorstpannen gewerkt. Men smeerde daar de nok van het dak in met cement. Het woordtype broekstuk (L 290, L 372) duidt een pan aan die de verbinding vormt tussen de vorstpannen en de pannen die over de naden van het dakschild worden gelegd. [N 32, 45b; N 32, 45c; N 4A, 34a; N 4A, 34c; N F, 8]
II-8
|
24397 |
vos |
vos:
vos (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt)
|
vos [Willems (1885)]
III-4-2
|
33811 |
vos, vospaard |
voes:
vuš (Q002p Hasselt)
|
Licht- of rosbruin paard met witte manen, staart en poten. Onder de vossen zijn er diverse kleurnuanceringen: roodvossen (rode tot dieprode globe), goudvossen, zweetvossen (zwartachtig rood naar geel overhellend en glimmend), lichte vossen (geelbruin tot geelbruin), donkere vossen (van donkerbruin tot zeer donker roodbruin). [JG 1a, 1b; N 8, 63g, 63h en 63j]
I-9
|
18279 |
vouw |
plooi:
plōēëj (Q002p Hasselt),
vouw:
vā (Q002p Hasselt),
b.v. stèèk dee ~ ns oeet mn broek.
vaa (Q002p Hasselt)
|
plooi || vouw [ZND m]
III-1-3
|