32843 |
evenaar, tweespanszwenghout |
dwarskoppel:
dwars[koppel] (Q002p Hasselt),
warsschei:
wi̯ā.ssxēi̯ (Q002p Hasselt)
|
De balans of het dubbele zwenghout is het dwarse verbindingsstuk tussen een (zwaar) akkerwerktuig en de beide zwenghouten van een tweespan. Zie afb. 99. Bij de betrokken woordtypen hieronder is in (d)wars e.d. steeds de a als klinker aangehouden, ook al beantwoordt aan de dialectvarianten meestal een type met e (dwerg e.d.) of ee (dweers e.d.). Voor het ''...''-gedeelte van sommige varianten zij verwezen naar het lemma ''zwenghout''. De daar onderscheiden typen eegdhaam, eeghaam, eghaam en hun varianten zijn in dit lemma door ''eghaam'' resp. ''eghaam'' gesubstitueerd. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; N 11, 34b; N 11A, 104; N 13, 87 add.; N 17, 69b add.; div.; monogr.]
I-2
|
32978 |
evene |
evie:
ē.vi (Q002p Hasselt)
|
Avena strigosa Schreber. Schrale haver, lichte soort haver, waarvan de korrels niet zo groot worden als die van de Avena sativa L. (zie het lemma ''haver'', 1.2.5) en waarvan de teelt al in de vijftiger jaren in Limburg verdwenen was. In het eerste lid van de samenstelling ossehaver ligt het bijbegrip van iets van een mindere kwaliteit besloten; het staat dan ook tegenover paardehaver: de gewone haver. Zie voor de fonetische documentatie van het woord [haver] het lemma ''haver'' (1.2.5). Zie afbeelding 1, c. [JG 1a, 1b; L 35, 102; monogr.; add. uit A 2, 31]
I-4
|
24314 |
everzwijn |
wild varken:
wie.ld ve.rreke (Q002p Hasselt),
zwijn:
zwē.n (Q002p Hasselt)
|
ever || zwijn [ZND m]
III-4-2
|
20172 |
familie |
familie:
famelzjə (Q002p Hasselt),
famie.ldzje (Q002p Hasselt),
familsjə (Q002p Hasselt),
femie.ldzje (Q002p Hasselt)
|
familie [ZND 11 (1925)] || verwant; wij zijn niet verwant [ZND 11 (1925)]
III-2-2
|
22664 |
fanfare |
fanfare:
fanfáár (Q002p Hasselt),
n fanfáár (Q002p Hasselt),
muziek:
mezej.k (Q002p Hasselt),
Sub fanfare.
`t mezej.k (Q002p Hasselt)
|
een muziekkorps dat bestaat uit koperen blaasinstrumenten en slagwerk [fanfare, fanfaar, muziek] [N 112 (2006)] || Fanfare. || Fanfare: de muziek. || Muziek: 2. Fanfare.
III-3-2
|
19142 |
fatsoenlijk |
deftig:
e van en en tweede e van defteg : dof
Da⁄s en defteg minsch (Q002p Hasselt),
niet in bet. aanzienlijk,statig e deftig mèdske: een fatsoenlijk meisje deftiger minse: nette mensen
deftig (Q002p Hasselt),
fatsoenlijk:
Da eis iene fatsoenlijke mins (Q002p Hasselt),
da es ne fatseunlijke minsch (Q002p Hasselt),
Das e fetsoeənlek mins (Q002p Hasselt),
⁄n fatseunleke minsch (Q002p Hasselt),
ne fats؉e.nleke mins
fatsōēe.nlek (Q002p Hasselt),
treffelijk:
treffeleke minse e treffelek mèdske
treffelek (Q002p Hasselt)
|
Dat is een fatsoenlijk mens. [ZND 35 (1941)] || deftig, net, fatsoenlijk || fatsoenlijk || treffelijk, fatsoenlijk, eerbaar
III-1-4
|
24144 |
fazant |
fazant:
feza.nt (Q002p Hasselt),
fəzant (Q002p Hasselt)
|
fazant || fazant (83 bekende jachtvogel; hen bruin en kleiner dan de kleurige haan [N 09 (1961)]
III-4-1
|
22431 |
feest |
feest:
fies (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt),
fiəs (Q002p Hasselt),
fīēs (Q002p Hasselt),
als alternatief voor fist
fīs (Q002p Hasselt),
de ie is langgerekt
fies (Q002p Hasselt),
met alternatief zonder t
fīst (Q002p Hasselt)
|
Feest: 1. Feest. || Het schoonste feest (lidwoord!). [ZND 35 (1941)]
III-3-2
|
23275 |
feestdag van sint-maarten |
sint-maarten:
st marte (Q002p Hasselt)
|
Sint-Maarten. [ZND 38 (1942)]
III-3-3
|
22432 |
feesten |
feesten:
fééste (Q002p Hasselt),
Afl. sub feest.
fīēste (Q002p Hasselt)
|
een feest vieren [feesten, vieren, kermissen, fêteren] [N 112 (2006)] || Feesten.
III-3-2
|