| 25609 |
handschieter |
grote zwouw:
grūtǝ zwø̄ (Q002p Hasselt)
|
Dun plankje waarop de kadetjes of andere broodjes, met twintig tegelijk, de oven worden ingeschoven. Woordtypen als "lange schieter" en "grote zwouw" wijzen erop dat hiervoor ook wel de gewone ovenpaal wordt gebruikt. Vgl. dit lemma met dat van ''ovenpaal''. [N 29, 96b]
II-1
|
| 18256 |
handschoen |
haas:
(h)aa.s (Q002p Hasselt),
(h)asə (Q002p Hasselt),
e paar hâsse (Q002p Hasselt),
e par haase (Q002p Hasselt),
ē paar hase (Q002p Hasselt),
ēn haas (Q002p Hasselt),
hasə (Q002p Hasselt),
hā.s (Q002p Hasselt),
hāas (Q002p Hasselt),
hās (Q002p Hasselt),
ie paar (h)aasse (Q002p Hasselt),
ie paar hasen (Q002p Hasselt),
ien (h)aas (Q002p Hasselt),
ien haas (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
inne hâəs (Q002p Hasselt),
hands:
(mv)
hāsǝ (Q002p Hasselt)
|
De handschoen die ter bescherming van de handen wordt aangetrokken bij het behandelen van de bijen. [N 63, 75a; monogr.] || een paar handschoenen [ZND 35 (1941)] || handschoen [ZND 35 (1941)] || handschoen - handschoenen [ZND 01 (1922)], [ZND m] || handschoen, twee handschoenen [ZND B1 (1940sq)] || handschoenen, met vier vingers en een duim [vingerwante, haase, hejse] [N 23 (1964)]
II-6, III-1-3
|
| 18711 |
handschoen zonder vingers |
mitainetje (<fr.):
məteͅnkəs (Q002p Hasselt)
|
wanten of handschoenen die de vingers onbedekt laten [meténtjes] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 22879 |
handspel |
hands (eng.):
Hands.
heͅns (Q002p Hasselt)
|
Hij heeft de bal men de hand aangeraakt, het is ... [DC 49 (1974)]
III-3-2
|
| 18796 |
handtas |
sacoche (fr.):
sakóisj, sjakóisj (Q002p Hasselt)
|
handtas
III-1-3
|
| 19901 |
handvat |
handvat:
(mv)
ha.nt˲vãtǝ (Q002p Hasselt)
|
Achterste deel van elke der twee kruiwagenberries, waar uitsparingen in het hout een betere greep op de berries mogelijk maken. [JG 1a; JG 1b; monogr.]
I-13
|
| 32662 |
handvat aan de ploegstaart |
handvat:
ant˲vãt (Q002p Hasselt)
|
De staart van een voetploeg, een radploeg en de zgn. losse karploeg is voorzien van of eindigt in een handvat, dat de ploeger stevig vasthoudt om te bereiken dat de ploeg de voor goed afsnijdt en niet uit de voor schiet. Aan dat handvat trekt hij de ploeg aan het einde van iedere voor om en houdt hij de (achter)ploeg vast wanneer deze in de sleepstand over de wendakker getrokken wordt. De latere vaste karploegen hebben van achteren ook een handvat. Maar omdat dergelijke ploegen niet echt bestuurd hoeven te worden, is dit handvat vooral dienstig bij het keren en het op nieuw inzetten van de ploeg. [N 11, 31.I.k; N 11A, 84i; JG 1a + 1b; monogr.]
I-1
|
| 33314 |
handvat van de sikkel |
handvat:
ant˲vat (Q002p Hasselt),
ant˲vaǝt (Q002p Hasselt)
|
Korte houten gedeelte waaraan het mes bevestigd is. Hiermee hield men de sikkel vast. [N 18, 79a; monogr.]
I-5
|
| 33040 |
handvat van de zicht |
handvat:
hant˲vat (Q002p Hasselt)
|
De steel van de zicht bestaat uit één stuk hout. Het bovenste deel ervan is scherp gebogen. Dit deel dient als handvat waarmee men de zicht hanteert. Zie de algemene toelichting bij paragraaf 4.2 en afbeelding 5. Vergelijk de lemma''s over de handvatten aan de steel van de zeis (3.2.4 - 3.2.7) in aflevering I.3. In de volgende plaatsen werd hetzelfde antwoord gegeven als voor "steel" (zie het lemma ''steel van de zicht'', 4.3.2): K 278, L 164, 288a, 296, 314, 320, 327, 330, 378, 381, 381b, 422, 426, 429, 431, P 175, Q 14, 15, 33, 71, 90, 93, 96, 99, 121, 197, 198b, 201, 207.' [N 18, 70b; JG 1a, 1b; A 14, 9; L 45, 9; monogr.]
I-4
|
| 33157 |
handvat van het strosnijmes |
handvat:
handvǫu̯ǝt (Q002p Hasselt),
steel:
stęl (Q002p Hasselt)
|
Het houten gedeelte van het strosnijmes. Vergelijk ook het de lemma''s ''steel van de zeis'' (3.2.3) in aflevering I.3 en ''steel van de zicht'' (4.3.2)in deze aflevering). Zie afbeelding 18, c. [N 18, 103b]
I-4
|