| 20986 |
plakje, snede |
schel:
schèl (Q002p Hasselt)
|
schel, plakje, snede
III-2-3
|
| 31730 |
plank |
plank:
pla.ŋk (Q002p Hasselt)
|
In het algemeen een stuk hout waarvan de breedte groter is dan de dikte en de lengte groter dan de breedte. Bij de timmerman heeft het woord plank daarnaast ook nog een meer specifieke betekenis. Het is doorgaans een geschaafd en van messing en groef voorzien stuk hout, dat vaak nog een bepaalde afmeting heeft, namelijk in de breedte tussen 10 en 17.5 cm (4 en 7 duim) en in de dikte tussen 2 en 2.5 cm (0.75 en 1 duim) (Van de Watering, pag. 13). Zoɛn zijdelingse groef in vloerplanken werd in Meeswijk (L 424) en Valkenburg (Q 101) een klik (klek) genoemd. Een ɛdeelɛ is een in de lengte uit een boomstam gezaagd, plat stuk hout, dat nog niet geschaafd is.' [N 50, 73k; N 50, 74b; L 33, 22; L 40, 56; monogr.]
II-12
|
| 22734 |
plankmis |
plankmis:
plank mis (Q002p Hasselt),
plankmis (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt)
|
In vele streken moet de kegelbal een in de grond bevestigde plank raken, wanneer de speler hem wegslingert; wat wordt er gezegd wanneer de speler de plank mist (b.v. de bal er over heen werpt)? [ZND 36 (1941)]
III-3-2
|
| 17912 |
plassen (met water) |
dabben:
(h)intšə dabə (Q002p Hasselt),
smodderen:
smoͅdərə (Q002p Hasselt)
|
knoeien met water, in t water plassen [klosse] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 24667 |
plataan |
plataan:
platoan (Q002p Hasselt)
|
plataan
III-4-3
|
| 34573 |
plateauwagen |
wagel:
wāgǝl (Q002p Hasselt)
|
Een vierwielige wagen, vaak al met wielen met luchtbanden, die voor het vervoer van melkbussen, biervaten, land- en tuinbouwproducten enz. gebruikt werd. De bak van deze wagen hangt laag boven de grond en heeft een groot bodemoppervlak. Vaak zijn er geen voor-, achter- en zijkanten. De wagen kan door paarden of ook door een tractor getrokken worden. [N 17, 43a; N G, 51 + 69; monogr.]
I-13
|
| 34085 |
platen |
platen:
plātǝ (Q002p Hasselt)
|
De zijvlakken van het kruis. [N 3A, 111b]
I-11
|
| 33032 |
platliggen van graan |
is daalgeslagen:
es dālgǝslāgǝ (Q002p Hasselt),
ligt:
leq (Q002p Hasselt)
|
Wanneer de halmen door wind en regen platgeslagen zijn en tegen de grond liggen, is dat lastig werken voor de zichter. Hier staan steeds de persoonsvormen van het werkwoord genoemd, waarbij als onderwerp moet gedacht worden: "het koren"; achter in het lemma staan enkele zelfstandige naamwoorden: "platgelegerd graan". Heel in de uitdrukking ''(het koren) ligt heel'' staat voor ''helemaal''. [N 15, 13; monogr.]
I-4
|
| 34637 |
platte kruiwagen |
lange kruiwagel:
laŋǝ kręwāgǝl (Q002p Hasselt)
|
De platte kruiwagen is een kruiwagen waarvan de bodem uit planken bestaat, die langs de berries op scheien genageld zijn. Op de berries, schuin boven het wiel, bevindt zich het hoofdbord. De bovenrand van het hoofdbord wordt met de bodem verbonden door vier scheien, waartegen eveneens planken genageld zijn. Het hoofdbord zelf wordt door twee schuinstaande stokjes gestut. Opzij kunnen twee zijwanden op de bodem aangebracht worden, zodat de kruiwagen een bak heeft. Zie ook Theuwissen (1969), pag. 69-71. Deze kruiwagen komt vooral voor in het Maasland. In het noorden van Belgisch Limburg, waar de scheienkruiwagen in gebuik is, vindt men geen platte kruiwagens. [N 18, 97b; N 18, add; N G, 51 + 52b; JG 1b; L 1a-m; L 1u, 139; L 16, 19a-b; A 42, 13c-d; monogr.]
I-13
|
| 19417 |
plattebuiskachel |
leuvense stoof:
lee.vense steuf (Q002p Hasselt),
afbeelding op pag. 436
lē.vəsə støく (Q002p Hasselt),
stoof:
steuf (Q002p Hasselt),
støͅi̯f (Q002p Hasselt)
|
een Leuvense stoof || lange kookkachel, met langwerpige platte buis en zichtbaren pot [ZND 23 (1937)] || plattebuiskachel
III-2-1
|