e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Heers

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kap aan de vlegelknuppel kap: kap (Heers) In tegenstelling tot de kap aan de vlegelstok die van ijzer is, is de kap aan het slaghout van leer. De meest voorkomende vorm van deze kap is een zeer stevig stuk taai varkensleer (in Q 9: van ezelleer); aan de uiteinden zitten enkele gaatjes, waar een leren veter doorheen wordt gehaald waarmee de kap, met een lus, om de vlegelknuppel wordt vastgesnoerd. Daartoe zijn in de enigszins afgeplatte kant van de knuppel enkele (doorgaans drie) inkepingen gemaakt waar de veters doorheen lopen. Zie afbeelding 10, d. In L 286 tekent de zegsman een vlegelknuppel met een gat erin, waardoor de vlegelband loopt. [N 14, 3b, 3d en 3e; JG 1a, 1b; monogr.] I-4
kapelaan kapelaan: kaploewn (Heers), kappelaan (Heers), ənə kapluən (Heers) Een kapelaan [ôngerpastoeër]. [N 96D (1989)] || Een onderpastoor. [ZND B1 (1940sq)] || Hoe noemt men de priester (of de priesters) die de pastoor helpen de parochie bedienen (Fr. vicaire)? [ZND 36 (1941)] III-3-3
kapelletje kapelletje: kapelleke (Heers) Een bedehuisje langs de weg of in het veld, gebouwd uit devotie voor een heilige of uit dankbaarheid voor verkregen gunsten [kapel, kapelleke, kapelke, kapelsje, heiligenhuisje, keske(=kastje)?]. [N 96A (1989)] III-3-3
kapmantel mantel: ZND35,011b: Ik herinner me er ooit zoo één gezien te hebben, gedragen door een oud vrouwke. t Gebruik is uiterst zeldzaam tegenwoordig.  ma:ntəl (Heers), pelerine (<fr.): ZND35,011b: [neen].  pɛlərin (Heers) een kapmantel (ruime vrouwenmantel die meestal gedragen werd om naar de kerk te gaan) [ZND 35 (1941)] III-1-3
kapstok kapstek: kapstɛk (Heers), kapstok: kapstøͅk (Heers) kapstok [ZND 34 (1940)] III-2-1
kapucijn kapucijn: kappesein (Heers) Een Capucijn [Kappesijn, bedelmonnik]. [N 96D (1989)] III-3-3
kar kar: kɛr (Heers) Algemene benaming voor een voertuig met twee wielen (in Haspengouw mogelijk ook drie wielen, maar die zijn zeldzaam) met een lamoen waarin een paard gespannen wordt. Meestal wordt het gebruikt om lasten van enige omvang te vervoeren. Vroeger had de kar over het algemeen houten wielen, maar in de jaren na de tweede wereldoorlog werden die geleidelijk aan vervangen door wielen met luchtbanden. [N 17, add; A 2, 55; Wi 14; Gi, 15; S 17; L 1a-m; L 27, 28; R 12, 23; RND, 74; JG 1b; N 17, 4; monogr.] I-13
karakter (aard) caractre (fr.): caractère (Heers) karakter [ZND 01 (1922)] III-1-4
karbonade rugstaak: rōͅkstōͅk (Heers) karbonaden [Goossens 1b (1960)] III-2-3
kardinaal kardinaal (<fr.): kardinoal (Heers) Een kardinaal. [N 96D (1989)] III-3-3