e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L413p plaats=Helchteren

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
krijgertje spelen lets jagen: letsjagen (Helchteren), vangertje spelen: /  vangertje (Helchteren) tikkertje [SND (2006)] || Ze spelen krijgertje, ... katje enz.: het kinderspel waarbij een kind de andere naloopt en ze tracht te raken. [ZND 36 (1941)] III-3-2
krijt krijt: e stuk wit krêt (Helchteren) Een stuk wit krijt. [ZND 37 (1941)] III-3-1
kroon kroon: krun (Helchteren) een kroon [ZND A2 (1940sq)] III-3-1
kruien kruien: krāǝn (Helchteren) Een last met de kruiwagen vervoeren. [N 18, 100 add; Wi 33; S 19; L 29, 4; L 1a-m; RND 97; A 42, 13 add + 16 add; monogr.] I-13
kruim deeg: ps. invuller twijfelt over het antwoord!  dīx (Helchteren) Het zachte binnenste van het brood (kruim?) [N 16 (1962)] III-2-3
kruimel greumeltje: grummelke broed (Helchteren) kruimel brood [ZND 36 (1941)] III-2-3
kruis kruis: krøs (Helchteren), krø̜̄.s (Helchteren) Een kruis. [ZND A2 (1940sq)] || Kruising van ruggegraat en achterheupen, uitlopend in de staart en staartwortel. Zie afbeelding 2.31. [JG 1a, 1b; N 8, 13 en 14] I-9, III-3-3
kruisbeeld kruisbeeld: kruisbiëeld (Helchteren) Kruisbeeld. [ZND 22 (1936)] III-3-3
kruisbes kroenzel: kroensel (Helchteren) kruisbes [ZND 16 (1934)] I-7
kruiselings eggen kruisweegs [eggen]: krø̜̄.swēxs (Helchteren) Bij de bewerking van stoppelland zowel als bij onkruidbestrijding egt men het stuk vaak kruisvormig, d.w.z. in de lengte en in de breedte. Gewoonlijk worden alleen brede akkers op deze wijze bewerkt; wanneer men een smalle akker (ook) in de breedte egt, moet er immers veel vaker gekeerd worden, wat meer tijd vraagt dan wanneer men die akker (nog eens) in de lengte egt. Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten zij verwezen naar de toelichting op het lemma ''eggen''. [JG 1a + 1b + 1c; N 11, 84b] I-2