e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Hoeselt

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
nachtjapon slaapkiel: sluopkil (Hoeselt) nachtjapon [nachtpon, bedjak, nachtjak, jak] [N 25 (1964)] III-1-3
nachtkleren nachtkleren: nāgklēr (Hoeselt) nachtkleding in het algemeen [t naachtdinge] [N 25 (1964)] III-1-3
nachtmis kerstmis: kjosmès (Hoeselt), nachtmis: naachmès (Hoeselt) De mis die snachts wordt gedaan, nachtmis. [N 96C (1989)] III-3-3
nadeel schade: sjōāi (Hoeselt) het nadeel dat voor iemand uit een gebeurtenis of handeling voortvloeit [schade, schaai, scha, nadeel] [N 85 (1981)] III-1-4
nageboorte nageboorte: nwobeborte (Hoeselt), nwô-gëbwottë (Hoeselt) menselijke nageboorte [N 10C (zj)] || Vlies waarin het ongeboren kind zich bevindt (helm). [N 115 (2003)] III-2-2
nageboorte van de koe bed: bē̜t (Hoeselt), bɛt (Hoeselt), koebed: kubęt (Hoeselt) [N 3A, 57a; JG 1a, 1b; A 33, 19b; monogr.] I-11
nagewas naschaar: nōǝšuǫr (Hoeselt) Het tweede gewas dat op een veld wordt geteeld nadat men er eerder al geoogst heeft. Bamis is een verkorting van ''Bavo-mis'', ofwel 1 oktober, feest van Sint Bavo; het heeft dan ook de betekenis van "herfst". Vergelijk het lemma ''zaaien, van nagewas'' (2.3). [JG 1a, 1b; monogr.] I-4
nagras, tweede hooioogst achtermaad: ā.tǝrmuǝt (Hoeselt) De opbrengst van de tweede maal dat er gehooid wordt, doorgaans eind augustus; zie de algemene toelichting bij deze paragraaf (''nagras''). [N 14, 128b, JG 1a, 1b en 2b; A 4, 26a; A GV, 2Gr.; L B2, 345; L 5, 8; L 14, 15; Gwn 7, 10; Wi 58; S 25; monogr.] I-3
nascharren, naoogsten nareken: nu̯ǭrɛ̄.kǝ (Hoeselt) De akker naoogsten met een rijf of houten hark. De boer deed dit doorgaans zelf, in tegenstelling tot het aren lezen dat dan door anderen werd gedaan. Zie de toelichting bij het lemma ''aren lezen'' (5.2.4). [N 15, 38a; JG 1a, 1b; L 34, 40; monogr.; add. uit N 15, 35; N 18, 93] I-4
natuurlijke waterloop beek: bīk (Hoeselt) Natuurlijke, smal stromende waterloop. [N 27, 25; N 27, 24; A 2, 48; A 10, 21; A 20, 1d; A 20, 1c; AGV, m1; L 24, 17; L 24, 27; L 33, 10; L 37, 15; R I, 23; S 33; monogr.] I-8