| 25007 |
grootte |
grootte:
grø͂ͅdje (L325p Horn)
|
grootte [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 25004 |
grootx |
groot:
gruət (L325p Horn)
|
groot [DC 03 (1934)]
III-4-4
|
| 25060 |
grote hoeveelheid, hoop |
hoop:
houp (L325p Horn),
hopen (mv.):
hūūp (L325p Horn)
|
hoop [SGV (1914)] || hoopen (mv.) [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 23543 |
grote hostie |
grote hostie (<lat.):
groute hostie (L325p Horn)
|
De grote hostie, op de pateen gelegen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 24165 |
grote lijster |
lijster:
liester (L325p Horn)
|
grote lijster (27 forse vogel; vlekken vallen meer op dan bij zanglijster [019]; krachtige vlucht; ook op trek; broedt tegenwoordig ook bij woningen; luide zang en nest lijken op merel [018]; roep is hard geratel [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 19502 |
grote schoonmaak |
grote poets:
de groate poets (L325p Horn),
de groate poets is gedaon (L325p Horn),
wai zeen ane groate poets (L325p Horn)
|
de schonmaak is achter de rug [DC 15 (1947)] || het schoonmaken van het gehele huis, dat in het voorjaar plaats heeft [DC 15 (1947)] || wij zijn aan het schoonmaken [DC 15 (1947)]
III-2-1
|
| 24857 |
grote weegbree |
ezelsoren:
ɛ̄zǝlsōǝrǝ (L325p Horn)
|
Plantago major L. Zeer algemeen voorkomend onkruid in akkers, tuinen en wegbermen, met breed-eironde, duidelijk generfde bladeren, die in een rozet vanuit de wortel groeien. Bovenaan de rechtopgaande stengel zit een langwerpige groene aar met bruine pluisjes. De plant wordt tot 50 cm hoog en bloeit van mei tot november. Bij de naamgeving worden de grote (of brede) en smalle weegbree (zie het lemma Smalle Weegbree) vaak niet van elkaar onderscheiden. Bij de volgende opgaven werd specifiek verneld dat ze op de grote betrekking hebben.
I-5
|
| 24166 |
grutto |
grutto:
gruuttoo (L325p Horn)
|
grutto
III-4-1
|
| 18872 |
gruwelijk |
gruwelijk:
gruwelik (L325p Horn)
|
gruwelijk [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 32626 |
guano |
guano:
guano (L325p Horn)
|
Guano is een poedervormige meststof, vervaardigd van uitwerpselen, veren en kadaverresten van zeevogels, waarvan zich in de loop van de tijd dikke lagen hebben gevormd op onbewoonde eilanden en klippen met name aan de westkust van Zuid-Amerika (Peru, Chili). Blijkens een aantal opgaven werd guano beschouwd als de oudste of eerst bekende kunstmest of was hij de voorloper daarvan, die vooral vóór de eerste W.O. gebruikt werd. Toen de echte kunstmest zijn intrede had gedaan, werd deze aanvankelijk nog vaak guano genoemd. Met guano, die voornamelijk werd aangewend om pootaardappelen te bemesten, ging men zuinig om: met een oude eetlepel of iets dergelijks werd in ieder pootgat een kleine hoeveelheid van deze meststof op of bij de aardappel gelegd. Volgens de meeste opgaven was guano een stikstofhoudende meststof, volgens enkele andere bevatte hij ook kali en fosforzuur, terwijl hij eenmaal met thomasslakken wordt vergeleken of als zwarte meststof wordt omschreven. Mogelijk werd deze originele vogelmest in het begin van de kunstmestperiode synthetisch nagemaakt en als guano of onder een daarop gelijkende handelsnaam in de handel gebracht. [N P, 8; N 11A, 62a]
I-1
|