| 18207 |
dameskous? |
kous:
kōōsen (L414p Houthalen)
|
Vrouwenkousen [kousen, hosen] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 17805 |
dansen |
dansen:
dāsən (L414p Houthalen)
|
dansen [ZND A1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 28402 |
dar |
dar:
dar (L414p Houthalen),
eer:
ję̄r (L414p Houthalen),
ē.r (L414p Houthalen)
|
Het mannelijk dier in het bijenvolk. De dar is geboren uit een onbevruchte eicel. In de bijenwoning doet hij niets anders dan eten. Zijn enige functie is het helpen warm houden van het broed door zijn aanwezigheid. Onmisbaar zijn de darren voor de bevruchting van de jonge koningin. Na de paring sterft de dar. De darren worden in mei of vlak daarna geboren. Als het bijenjaar ten einde spoedt, in augustus of september, worden de darren verdreven door de werksters en sterven zij. De dar heeft geen angel. Voor het woorddeel (-bij) leest men de woordtypen bij/bie en bien. In welke plaatsen deze woordtypen respectievelijk voorkomen, ziet men in het lemma Bij. Voor de fonetische documentatie ervan wordt ook verwezen naar het lemma Bij. [N 63, 12c; S 3; L 1a-m; JG 1a + 1b; JG 2b-5, 2; R 3, 42; A 9, 2; Ge 37, 2; monogr.]
II-6
|
| 17702 |
darm |
darm:
derm (L414p Houthalen),
deͅrəm (L414p Houthalen)
|
darm, darmen [N 10b (1961)] || een darm [ZND A1 (1940sq)]
III-1-1
|
| 22042 |
darmsalmonellose |
(darmsalmellose):
Opm. v.d. invuller: A.B.N.
Darmsalmellose (L414p Houthalen),
afgang:
aafgank (L414p Houthalen)
|
Hoe noemt U in Uw dialect de volgende ziekten: Darmsalmonellose: groenachtige diarree, koorts, dorst en felle vermagering. Vaak grote sterfte. [N 93 (1983)] || Kent U hiervoor een oudere volkse benaming? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 21084 |
darmvet |
pensvet:
omgeeft de darmen; mindere soort vet
pɛ.ns˃veͅt (L414p Houthalen)
|
darmenvet [Goossens 1a (1955)]
III-2-3
|
| 22051 |
darmwormen |
wormen:
wûrm (L414p Houthalen)
|
Hoe noemt U in Uw dialect de volgende ziekten: inwendige parasieten of darmwormen in het algemeen? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 28550 |
darren doden |
afslachten:
āfslaxtǝ (L414p Houthalen)
|
Het doden van de darren door de werksters op het einde van de zomer, als het bijenjaar ten einde loopt. De dar heeft dan geen bestaansrecht meer binnen het volk en wordt door de werkbij onherroepelijk naar buiten gewerkt. De darren krijgen minder voedsel, verzwakken en sterven buiten de korf of kast van uitputting en kou. Onwillige darren worden met de angel gestoken en sterven daardoor. Het verschijnsel van de darrenmoord komt ieder jaar terug. Het is een normale gang van zaken. Wanneer de bijen dit op een ander moment in het jaar doen, is het een teken van armoede aan voedsel. [N 63, 52]
II-6
|
| 28485 |
darrenbroed |
aardebroed:
ērǝbryt (L414p Houthalen)
|
Het broed in de grootste cellen, waaruit de darren ontstaan. [N 63, 24b; N 63, 20a; N 63, 24a]
II-6
|
| 28599 |
darrenbroed onthoofden |
afsnijden:
āfsnęjǝ (L414p Houthalen)
|
Wanneer de voorzwerm eraf is, kan de imker er toe overgaan het darrenbroed te onthoofden. Hiermee beteugelt hij de darrenaanzet en verhindert eventueel het zwermen. Met een scherp mes wordt het darrenbroed in de raat onthoofd, zodat het sterft. Het wordt dan uit de korf of kast verwijderd. [N 63, 79]
II-6
|