| 28407 |
bijenkorf |
kaar:
kār (Q096b Itteren)
|
Van roggestro of buntgras gevlochten korf voor bijen. Het houden van bijen in korven is de ouderwetse vorm, ook wel de vaste bouw genoemd. De kast heeft de korf tegenwoordig veelal vervangen. Men spreekt dan van losse bouw (De Roever, pag. 149). De korf werd meestal met dikke, brede windingen gevlochten van met de hand gedorst stro, bijeengehouden door Spaans riet of voorheen ook wel gespleten braamtakken of dennenwortels of soms wilgetakken. Er bestaat een grote verscheidenheid aan soorten korven: grote en kleine, hoge en lage, korven met één of twee vlieggaten, met en zonder spongaten die het voeren moeten vereenvoudigen. Voor al die korven geldt echter dezelfde bedrijfswijze als die met korven van het Drents model. De ronde strokorf van Drente heeft een doorsnede van ± 40 cm bij een ongeveer gelijke hoogte. Ter bescherming tegen koude en regen of ook wel ter versteviging van oude korven besmeert men de korf, hetzij van buiten hetzij van binnen, met leem of kleiaarde, vermengd met gerstekaf of koemest met as of kalk. Soms wordt de korf met bunt of smelen overdekt. [N 63, 2a; N 63, 1a; N 63, 8; L 1a-m; L 1u, 13; L 16, 7; S 3; JG 1a + 1b; Ge 37, 12; A 9, 4; N 40, 137; monogr.]
II-6
|
| 21804 |
bijleggen |
bijlappen:
bielappe (Q096b Itteren),
bijleggen:
bielegge (Q096b Itteren)
|
Extra geld in de pot doen [lappen, bijleggen]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 17652 |
bil |
bats:
bats (Q096b Itteren, ...
Q096b Itteren)
|
Bil. Ook platte woorden! [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 22551 |
biljarten |
biljarten:
biljarte (Q096b Itteren)
|
Het raken van de rode bal en één van de beide witte met de andere witte bal waarmee gespeeld wordt in een bepaald biljartspel [carambole, karbel, kerbol, karbelhouwogen]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 21878 |
billijk |
schappelijk:
schappelik (Q096b Itteren)
|
redelijk, gezegd van de prijs voor een artikel [schappelijk, billijk, civiel] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 21820 |
binnensmonds praten |
grauwelen:
grauwele (Q096b Itteren),
mompelen:
mompele (Q096b Itteren)
|
binnensmonds praten [prevelen, pruttelen, murmelen, rullen] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 19352 |
bits |
astrant:
Van Dale: astrant, 1. (volkst.) vrijpostig, brutaal; -2. (gew.) onbeschroomd, zelfverzekerd.
astrant (Q096b Itteren, ...
Q096b Itteren),
pinnig:
pinnig (Q096b Itteren, ...
Q096b Itteren)
|
vinnig, onvriendelijk in manier van spreken [bits, scherp, bars, mondig] [N 87 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 32972 |
blad, bladeren van een plant |
blad:
blāt (Q096b Itteren),
blader:
blāi̯ǝr (Q096b Itteren)
|
Blad, als deel van een plant. De meervouden en verkleinwoorden zijn apart behandeld. [JG 1a, 1b; A 3, 1; L 1, a-m; L 4, 1; L 14, 16; L 32, 21; S 3; R 7, 25; R 12, 26; monogr.]
I-4
|
| 24718 |
bladerloze boom |
schrankel:
WLD, cf. lange dunne boom
sjráánkel (Q096b Itteren)
|
Een boom zonder bladeren (ijlboom). [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 33504 |
bladkool, snijkool |
losse, een -:
loosj (Q096b Itteren)
|
[N Q (1966)]
I-7
|