| 18367 |
lange kleurige herenkous |
sportkous:
spoͅrtkoͅusə (L316p Kaulille)
|
mannenkousen, lange kleurige ~ (vero) [hooze] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 17610 |
lange neus |
kaarsendomper:
kars`ndōmp`r (L316p Kaulille),
lange neus:
lang neus (L316p Kaulille),
lange neus (L316p Kaulille),
lange snuit:
lange snoet (L316p Kaulille)
|
een lange neus [ZND 39 (1942)] || neus, Een lange ~ (fokker, domphoren, vonk, koker, kuit, gevel). [N 106 (2001)]
III-1-1
|
| 18599 |
lange onderbroek? |
onderboks:
ondərboks (L316p Kaulille)
|
onderbroek, lange ~ [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 26109 |
lange spruit |
lange spruitbalk:
laŋǝ sprut˱balǝk (L316p Kaulille)
|
De langste van de twee spruiten. Zie ook afb. 25 en 26 en de toelichting bij het lemma ɛspruitenɛ.' [N O, 52b; N O, 52a; N O, 51a; monogr; A 42A, 107 add.]
II-3
|
| 17809 |
langen |
langen:
Geven, overreiken.
lange (L316p Kaulille),
Geven.
langen (L316p Kaulille),
Geven. Sinds de nieuwe kazerne te Kaulille staat gebruikt men wel eens langen in de betekenis van geven.
langen (L316p Kaulille),
In leen geven, b.v. ik lang u vijf frank.
langen (L316p Kaulille)
|
Is bij u een werkwoord langen bekend? Schrijf de juiste betekenis tussen haakjes achter de dialectuitspraak (geven, nemen, overreiken enz.). [ZND 37 (1941)]
III-1-2
|
| 34571 |
langwagen |
houtwagen:
hǭu̯twāgǝ (L316p Kaulille)
|
Vierwielige wagen, waarvan het voorste en het achterste asstel met elkaar verbonden zijn door een lange zware balk, de zogenaamde "langboom". De bak rust op drie ronblokken (zie dat lemma). Het achterstel bestaat uit een as, een asblok (zie dat lemma) en een rongblok. De langboom zit met een pin vast in het rongblok. Asblok en rongblok zijn op elkaar bevestigd. De twee achterste wagenarmen zorgen er samen met de langboom voor dat het achterstel onbeweeglijk is. Het voorstel bestaat uit een asblok, een middenblok en een rongblok. De bak rust op de rongblokken; de langboom en de voorste wagenarmen steken door het middenblok. Dwars door de drie blokken steekt een draaipin, waardoor het rongblok kan draaien boven de andere blokken. De dissel (zie dat lemma) zit geklemd tussen de voorste wagenarmen. De langwagen komt voornamelijk in Haspengouw, meer bepaald Droog-Haspengouw, voor. [N 17, 43c; N G, 51 + 70a; JG 1b + 1d]
I-13
|
| 33323 |
langwerpige hoeve |
langhuis:
lāŋkhūs (L316p Kaulille)
|
Het boerderijtype waarbij het bouwwerk één geheel vormt; woonhuis, stallen en schuur zijn achter elkaar geplaatst onder één langwerpig dak. Navraag naar verschil in boerderijbenaming, wanneer de grote deeldeuren in de korte of achtergevel dan wel in de lange zijgevel zijn geplaatst, leverde slechts in drie plaatsen een positief antwoord op. Zie onder de typen gevelhuis en schuurhuis. Waar de opgave identiek is met de naam voor de boerderij in het algemeen (zie het lemma "boerderij, algemeen" (1.1.1), ook voor de fonetische documentatie van deze opgaven), is doorgaans aangegeven dat dit het enig voorkomende type is en derhalve geen specifieke naam heeft. De betreffende opgaven zijn wel bij de lemmata 1.2.1 - 1.2.6 opgenomen en staan telkens vooraan in het lemma. Bij het type langhuis is niet goed uit te maken of het om een woordgroep dan wel om een samenstelling gaat. Slechts een enkele keer is het woordaccent aangegeven; dan staat het op de eerste lettergreep. Zie kaart 4, het Ten Geleide van deze aflevering en afbeelding 2. [N 4A, 1a en 2a]
I-6
|
| 33774 |
langwerpige streep van voorhoofd tot neus |
streep:
strē.p (L316p Kaulille)
|
Lange, witte streep over de paardekop tot halverwege de neus, naar de vorm in verschillende soorten onderscheiden: ''halve'' en ''doorlopende bles'', ''smalle'' en ''brede bles'', en als ze de hele snuit wit kleur: witte muil, snuit. Zie ook het vorige lemma met ''bles'' in de betekenis van een naar voren hangend haarbosje. Zie afbeelding 4. [JG 1a, 1b; N 8, 27b]
I-9
|
| 25079 |
langzaam, traag |
langzaam:
de git lansem (L316p Kaulille),
dè git langzaam (L316p Kaulille),
dè git langzaom (L316p Kaulille),
dèt git langzom (L316p Kaulille),
stil:
he git stil (L316p Kaulille)
|
Langzaam. Dat gaat langzaam [ZND 37 (1941)]
III-4-4
|
| 19599 |
lantaarn |
lamp:
lamp (L316p Kaulille),
lantaarn:
lanteir (L316p Kaulille),
lantère (L316p Kaulille, ...
L316p Kaulille),
lantaring:
lanteiring (L316p Kaulille)
|
lantaarn [ZND 37 (1941)]
III-2-1
|