| 23781 |
een askruisje halen |
assekruisje halen:
èsjekrütsje hoale (Q121p Kerkrade)
|
Zich met as laten tekenen op Aswoensdag, een askruisje halen. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 21811 |
een bevel opvolgen |
pareren (<lat.):
WNT: pareeren (I), Uit lat. parêre, gehoorzamen, overgenomen in de rechtstaal en vandaar ook in ruimer gebruik. Van een bevel, eene opdracht enz. Het volvoeren, volbrengen, nakomen.
parere (Q121p Kerkrade)
|
een bevel opvolgen [pareren, luisteren, gehoorzamen] [N 85 (1981)]
III-3-1
|
| 31696 |
een boom omhakken |
vellen:
vɛlǝ (Q121p Kerkrade)
|
Een boom met behulp van een bijl omhakken. Zie ook het volgende lemma. [N 50, 10a; N 75, 113a; monogr.]
II-12
|
| 20505 |
een borrel drinken |
pitsen:
pitsje (Q121p Kerkrade),
schnaps drinken:
sjnaps drinke (Q121p Kerkrade)
|
jenever drinken; Hoe noemt U: Jenever drinken (proeven, likken) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 20941 |
een boterham smeren |
een boterham smeren:
ən boͅtram šmīərə (Q121p Kerkrade),
klenen:
kleëne (Q121p Kerkrade)
|
boterham (dik) smeren || smeren [RND]
III-2-3
|
| 28386 |
een brok steenkool |
(een) brok kool:
enǝ brǫk koǝl (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
[Maurits]),
knode kool:
knoǝ koǝl (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Julia])
|
Een dikke brok steenkool. [N 95, 464; monogr.]
II-5
|
| 22484 |
een cadeau geven |
bescheren:
NB besjeróng, uitdelen van geschenken (met Sinterklaas, Kerstmis).
besjere (Q121p Kerkrade),
schenken:
sjenke (Q121p Kerkrade, ...
Q121p Kerkrade),
šeͅŋkən (Q121p Kerkrade)
|
Geschenken geven. || Kado geven [schenken, besteken]. [N 89 (1982)] || Schenken, cadeau doen. || Schenken. [ZND A1 (1940sq)]
III-3-2
|
| 27836 |
een doorhouw maken |
afhouwen:
āfhǫwǝ (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]),
ophouwen:
ophawǝ (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
[Domaniale]),
ophǫwǝ (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Willem-Sophia])
|
Een doorhouw maken. Met de woordtypen "ophouwen" (Q 113, Q 121, Q 121c) en "ophouw maken" (Q 202) duidt men de aanleg van een doorhouw naar een hoger gelegen galerij aan, terwijl "afhouwen" wordt gebruikt voor het maken van een doorhouw naar een lager gelegen gang. [N 95, 175; N 95, 172; N 95, 383; monogr.]
II-5
|
| 22263 |
een duif klokken |
~ vorziehen (du.):
vuurtseje (Q121p Kerkrade)
|
2. Een duif klokken voor de aankomst van een volgende duif.
III-3-2
|
| 34532 |
een ei |
ei:
ai̯ (Q121p Kerkrade),
āi̯ (Q121p Kerkrade),
ē̜.i̯ (Q121p Kerkrade),
hoenderei:
hondǝrai̯ (Q121p Kerkrade)
|
[L 1a-m; L 3, 8; L 5, 79; L 26, 13b; L 30, 18b; L 35, 7; JG 1b; RND 123; Vld.; monogr.]
I-12
|