e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kerkrade

Overzicht

Gevonden: 6483
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bevelen bevelen: beveële (Kerkrade, ... ) bevelen || iemand nadrukkelijk of met gezag opdragen iets te doen [heten, hieten, ordenen, bestellen, bevelen] [N 85 (1981)] III-1-4, III-3-1
bevend schudden met de huid (zich) schuddelen: šødǝlǝ (Kerkrade), razelen: rāzǝlǝ (Kerkrade) Rillen, beven, huiveren, vooral na zware arbeid, bij koude en uit angst. [N 8, 66 en 68] I-9
bevestiging van de kabel kettenknode: kɛtǝknoǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau II]), knode: knoǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau II]) De bevestiging van de staalkabel aan de liftkooi. [monogr.] II-5
beweeglijk rondlopen kwinkelen: kwinkelen (Kerkrade) lopen: beweeglijk rondlopen [ritse, kwinkeleere] [N 10 (1961)] III-1-2
bewerkelijk (zijn) langweilig (du.): lankwailieg (Kerkrade) niet eenvoudig wat de bewerking betreft, veel tijd eisend [ruizig] [N 85 (1981)] III-1-4
bewerken van het deeg op de werktafel doorslaan: dørxšloa (Kerkrade), doorwerken: dørxwerkǝn (Kerkrade), droogkloppen: dryx klopǝ (Kerkrade), droogwerken: drȳxwerkǝ (Kerkrade), inslaan: e-šloa (Kerkrade), platkloppen: platklopǝ (Kerkrade) De vraagstelling van N 29, 30b was: Welke bewerking ondergaat het deeg hier (op de werktafel): 1. platkloppen. 2. droogwerken. 3. doorslaan, 4. nog andere bewerkingen? Deze vraagstelling heeft de informanten toch wel problemen bezorgd bij de invulling. Woordtypen uit groep 4 en uit groep 1, 2 en 3 die per se iets anders aanduiden dan "platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan", zijn naar de desbetreffende lemmata overgebracht. In dit lemma zijn vooral de synoniemen van ..platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan" verwerkt. De voorrijs wordt beëindigd door de doorslag. Wanneer het deeg in de trog ligt, wordt het met de hand in stukken verdeeld, die gevouwen en gekneed worden, zodat het grootste gedeelte van het gevormde koolzuurgas en de gevormde alcohol eruit verwijderd worden (Schoep blz. 97). Door de doorslag wordt echter ook de kleefstof weer in aanraking ge-bracht met nieuw, ongebonden water, waardoor de nazwelling van de kleefstof bevorderd wordt. Hierdoor wordt het deeg droger (Schoep blz. 98). [N 29, 30b; N 29, 34; monogr.] II-1
bewieroken bewieroken: bewierooche (Kerkrade) Wieroken, bewieroken [wiereke?]. [N 96B (1989)] III-3-3
bewolking bewolking: bewolking (Kerkrade) bewolking, zwerk, wolkendek [schoft] [N 22 (1963)] III-4-4
bewolkte lucht bewolkte lucht: bewulkd⁄ (Kerkrade), bewólkd⁄ (Kerkrade), de loeët is bewölkt, me ziet jinne sjtear (Kerkrade) bewolkt || Hoe zegt men in uw dialect: De lucht, de hemel is bewolkt, je ziet geen sterren. [DC 30 (1958)] III-4-4
bewust verzuimen bommelen: bu.mǝlǝ (Kerkrade  [(Wilhelmina / Domaniale)]   [Julia]), verzuimen: vǝrzumǝ (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Domaniale]) Zonder wettige redenen of zonder vooraf aangevraagd verlof niet werken. [N 95, 916: N 95, 915; monogr.; Vwo 823] II-5