| 28077 |
breukstijl |
brokstijl:
broxštil (Q121p Kerkrade
[(Domaniale / Wilhelmina)]
[Willem-Sophia]),
g.h.h.-stijl:
[g.h.h.]-štil (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Zwartberg, Waterschei])
|
Starre stijl die in breukpijlers wordt gebruikt om een breuklijn tot stand te brengen. De breukstijl is door de betere en snellere verplaatsbaarheid de vervanger van de bok. Zie ook het lemma Bok. G.H.H. in het woordtype "G.H.H.-stijl" (Q 121) is een afkorting voor Gutehoffnungshütte, de fabrikant van dit type stijl. [N 95, 584; N 95, 360; N 95, 566; monogr.]
II-5
|
| 21250 |
brief |
brief:
brif (Q121p Kerkrade)
|
brief [RND]
III-3-1
|
| 21205 |
briefkaart |
postkaart:
poskaat (Q121p Kerkrade, ...
Q121p Kerkrade)
|
briefkaart || de kaart waarop men tegen lager tarief dan voor brieven correspondentie kan voeren [briefkaart, brievenkaart, postkaart, kaartbrief] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 33840 |
briesen |
spruisen:
šprusǝ (Q121p Kerkrade)
|
Proestend, snuivend of blazend geluid met neus en lippen maken. [JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 22, 21; N 8, 66 en 67; S 5]
I-9
|
| 19419 |
briket |
eierkolen:
ai̯ərkoͅalə (Q121p Kerkrade),
kluit:
klyt (Q121p Kerkrade),
klütte (Q121p Kerkrade)
|
bruinkoolbriket || eierkolen || Hoe noemt u de vette kolen? [N 104 (2000)]
III-2-1
|
| 27723 |
brikettenfabriek |
briketfabriek:
brikętfabrik (Q121p Kerkrade
[(Domaniale / Wilhelmina)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
brikɛtfabrik (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Julia]),
briketsfabriek:
brikɛtsfabrik (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
brikettenfabriek:
brikɛtǝfabrik (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Maurits]),
kluithuis:
klytǝs (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Willem-Sophia])
|
De fabriek waar eierkolen en blokbriketten gemaakt werden. Op de Domaniale mijn werden alleen eierkolen gefabriceerd. Voordat er briketfabrieken waren, werden hoofdzakelijk stukkolen verkocht voor huisbrand, aldus de informant van Q 113. Deze stukkolen werden voor het stoken in kleine stukken geslagen, waardoor ook een vergruizing optrad. Het ontstane gruis werd gemengd met natte leem als bindmiddel. Hiervan werden dan klonten, klytǝ, gemaakt en na droging gestookt. [N 95, 16; monogr.; N 95A1, add.]
II-5
|
| 27724 |
brikettenpers |
eierbriketpres:
ajǝrbrikɛtprɛs (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Julia]),
kluitenpres:
klytǝpręs (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
[Domaniale]),
klytǝprɛs (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale])
|
De briketten- of eierkolenfabriek produceert industriebriketten en eierkolen. In de met oververhitte stoom verwarmde mengketels vindt versmelting van pek en magere fijnkool plaats, waarna het deegachtige mengsel naar de persen vloeit waar het in de gewenste vorm wordt samengeperst. [N 95, 112]
II-5
|
| 19245 |
broeden |
uit-hecken (du.):
oes’hikke (Q121p Kerkrade),
uitdenken:
oesdinke (Q121p Kerkrade)
|
ontwerpen, uitdenken, gezegd van bijv. een plan, een aanslag [beramen, braaien, broeden] [N 85 (1981)] || uitbroeden
III-1-4
|
| 34499 |
broeden, op eieren zitten |
broeden:
brø̜i̯ǝ (Q121p Kerkrade)
|
[N 19, 45; N 19, 44d; Vld.; S 5; L 1a-m; L 22, 22; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 34504 |
broedende kip op eieren |
kloek:
kluk (Q121p Kerkrade)
|
[N 19, 43a; JG 1a, 1b, 2c; L 14, 21; A 6, 1c; S 5; L B2, 320; monogr.]
I-12
|