| 18596 |
slaapmuts |
slaapmet:
slōpmeͅt (P055p Kermt),
sloͅəpmeͅt (P055p Kermt)
|
slaapmuts [pietermöts [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 33390 |
slaapplaats van de knecht bij het vee |
slaapkamertje:
slōpkǭmǝrkǝ (P055p Kermt)
|
De ruimte in de paarde- of, zij het minder gebruikelijk, koestal waar de knecht slaapt. Een aantal benamingen betreffen meer het bed van de knecht dan de ruimte waar dat bed staat. Enkele benamingen verwijzen naar een hoger gelegen ruimte of naar de zolder boven de paarde- of koestal waar de knecht dan slaapt. [N 5A, 13b, 34e, en 59f; A 7, 32; R 3, 59; monogr.]
I-6
|
| 20303 |
slabbetje, spuugdoekje |
bavet:
bəvet (P055p Kermt),
zeverlap:
zīvərlap (P055p Kermt, ...
P055p Kermt),
zeverlapje:
zivərlapkə (P055p Kermt)
|
doek, witte ~ die men het kind als een schortje voor de borst speldt [speet, spit] [N 25 (1964)] || slabje, morsdoekje voor kinderen [slabbertje, slabberlepke, zeiverlepke, slepke, bavet(sje) [N 25 (1964)]
III-2-2
|
| 25342 |
slachten |
slachten:
slá.xtǝ (P055p Kermt)
|
Doden van vee met de bedoeling het als voedsel te gebruiken. Wat het woordtype "dooddoen" betreft, merken verschillende informanten (in K 353, P 50, P 177, P 179, P 180, P 185) op, dat het verouderd is. [JG 1a + 1b + 2c: R 14, 231 add.; S 33; monogr.]
II-1
|
| 25426 |
slachthout |
hanghout:
haŋhǫǝt (P055p Kermt),
høŋhǭǝt (P055p Kermt),
slachthout:
sløxhǭǝt (P055p Kermt)
|
Het stuk hout waaraan het geslachte dier ter verdere verwerking wordt opgehangen. De semantische overeenkomst met "spanhout" is vrij groot, omdat het spanhout en het slachthout tegelijk de functie kunnen hebben het "dichtklappen" van het dier te voorkomen. Toch zijn beide begrippen in twee aparte lemmata verwerkt. Zie ook het lemma ''spanhout''. [N 28, 64; N 28, 66; N 5aII, 62b]
II-1
|
| 25343 |
slachtklaar |
gereed:
gǝrīt (P055p Kermt),
vaardig:
vjãdix (P055p Kermt),
vet:
vɛt (P055p Kermt)
|
Bij het lezen van dit lemma moet men beseffen dat het begrip "slachtklaar" door de respondenten verschillend opgevat kan zijn. De betekenis kan zijn "vet genoeg om geslacht te worden" of "gereed staande voor de slachter of het slachthuis". [N 3a, 78]
II-1
|
| 34049 |
slachtrijp |
gereed:
gǝrīt (P055p Kermt),
vaardig:
vi̯ãǝdǝx (P055p Kermt),
vet:
vɛt (P055p Kermt)
|
Vet genoeg om geslacht te worden, gezegd van het mestkalf. [N 3A, 78]
I-11
|
| 17871 |
slag |
slag:
slaach (P055p Kermt)
|
slag, klap, stoot [ZND 06 (1924)]
III-1-2
|
| 34594 |
slaghout |
slaghout:
slāǝx˱hǭu̯ǝt (P055p Kermt)
|
Het losse houten, soms draaibare balkje onder de slagkar dat dient om de bak vast te zetten en te voorkomen dat hij onverwacht kipt. Dit balkje moet weggenomen of -gedraaid worden eer men de bak kan doen kippen. Er zijn verschillende soorten vergrendelingen: 1. een balkje dat onder de berries door wordt geschoven in twee krammen die onderaan in de draagbomen van de kar zijn bevestigd; 2. een balkje dat in het midden doorboord is en onderaan in het midden van een van de voorste scheien van de karbak vastgemaakt is. Het kan onder de bak gedraaid worden en vastgezet in de twee haken onderaan de draagbomen van de bak; 3. het balkje kan ook boven de berries en de draagbomen op de schoot van de kar aangebracht worden. [N 17, 20; N G, 56f]
I-13
|
| 34593 |
slagschei |
schei:
(mv)
sxēǝ (P055p Kermt)
|
De verbindingsschei(en) waarop de neergeslagen bak van de slagkar rust. [N 17, 19; N G, 56d]
I-13
|