e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kinrooi

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
scherp, snede het scherp: šɛ.rəp (Kinrooi) De snijkant van een mes (snee, scherp, waad) [N 79 (1979)] III-2-1
scherpen scherpen: šęrpǝ (Kinrooi) Het maalvlak van molenstenen scherp maken. Door de onduidelijke vraagstelling van vraag N o, 34a (ø̄Hoe noemt u het aanbrengen van groeven in de stenen?ø̄) is een aantal opgaven mogelijk ook van toepassing op het aanbrengen van een geheel nieuw scherpsel op een (nieuwe) molensteen. Zie voor de meer specifieke handelingen bij het scherpen de lemmata ɛuithalenɛ, ɛbreed scherpenɛ, ɛhol scherpenɛ etc.' [N O, 34a; Sche 61; Vds 198; Jan 194; Coe 159; Grof 192; A 42A, 29 add.; N D, 33; N D, add.; monogr.; A 42A, 33 add.] II-3
scheukpaal schuurpaal: šou̯rpǭl (Kinrooi) Een paal in de weide waaraan het vee zich kan schuren. [N 14, 69; S 31; monogr.] I-11
scheurbuik scheurbuik: sjeurboek (Kinrooi) Scheurbuik: ziekte die ontstaat door gemis van vers fruit en verse groente en die zich openbaart door zwellingen en bloedingen van het tandvlees, het losstaan der tanden, etc. (scheurbot, blauwschuit, scorbuut). [N 107 (2001)] III-1-2
scheut scheut: šø̄.t (Kinrooi, ... ) Uitspruitsel van een plant, inzonderheid de aardappel. Vaak is er een meervoud gevraagd of opgegeven; vaak ook zijn de enkelvoudsvormen gelijk aan de meervoudsvormen. Alleen wanneer uitdrukkelijk de meervoudsvormen werden gevraagd en opgegeven, zijn deze ook hier opgenomen. Bij de verkleinwoorden onder het type scheutje is het ondoorzichtig of het om het grondwoord scheut of schot gaat. Kien moet begrepen worden als een contaminatie van kiem (voor de klinker) en kijn (voor de slotmedeklinker). Zie ook het lemma Uitlopers Van Kuilaardappelen. [N M, 16a; JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 1u, 120; L B2, 282; S 17; S 31; monogr.; add. uit L 30, 39; S 22] I-5
schieten schieten: šētə (Kinrooi) schieten [ZND m] III-3-1
schijf braadspek braai spek: Syst. Frings (?)  brōͅə spɛk (Kinrooi), Syst. Veldeke  braoj spek (Kinrooi), herst: hɛst (Kinrooi, ... ), ɛst (Kinrooi, ... ), herst spek: Syst. Frings (?)  (h)ɛrst spɛk (Kinrooi), herstje spek: Syst. Veldeke Klein.  estje spek (Kinrooi) spek [Goossens 1b (1960)] || Stuk gebraden spek (spekbraoj, braoj?) [N 16 (1962)] III-2-3
schijten kakken: kakǝ (Kinrooi), schijten: ši.tǝ (Kinrooi) Vaste ontlasting hebben, gezegd van vee. [JG 1a, 1b; monogr.] I-11
schilmesje, aardappelmesje aardappelenmesje: ēͅrpələmeͅskə (Kinrooi), èerpelemeske (Kinrooi) mes waarmee aardappelen worden geschild [N 20 (zj)] III-2-1
schimmel schimmel: šø̄mǝl (Kinrooi) Paard met een geheel of overheersend witte of grijsachtige vacht. Naarmate de leeftijd vordert, neemt het wit toe; schimmels worden niet geboren, ze ontstaan mettertijd. De vosschimmel is wit met rode of bruinachtige vlekken. [JG 1a, 1b; N 8, 63a en 63b; S 31] I-9